ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 1
Μακάρι οι νιοι κι ωραίοι πιότεροι να ʼναι,
της ομορφιάς ο ανθός μη μαραθεί –
σαν φύγουνε μια μέρα οι που γερνάνε
στο ταίρι η θύμηση να μη χαθεί.
Μα μες στη φωτεινή σου τη ματιά,
τρώγεσʼ εσύ απʼ τη φλόγα του φωτός σου
κι όπου ήταν πλούτη, η φτώχεια μένει πια –
κακός σου οχτρός, ο ολόγλυκος εαυτός σου.
Εσύ, με την πιο ολόδροσην ειδή
του κόσμου, που άγγελος του θέρους είσαι,
θάβεσʼ εντός σου, αθώο μικρό παιδί
κι όσα κρατείς για σε, τόσα στερείσαι.
Δείξʼ οίχτο ή φάτον πια τον κόσμο αυτόνε:
ο τάφος να τον φάει κι εσύ, γραφτό ʼναι.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 2
Χειμώνες σαν περάσουνε σαράντα
κι οργώσουν το κορμί το ποθεινό,
της νιότης σου η ντυσιά, η πουʼ χες πάντα
θε να ʼναι πια σκουπίδι ελεεινό.
Κι αν σε ρωτήσουν η ομορφιά σου που ʼναι,
κι ο θησαυρός σου, εκείνο σου το πάθος,
θα ʼνʼ άδεια ξιπασιά, πως κατοικούνε
μες στων ματιών σου – αν πεις – τʼ άμετρο βάθος.
Πόσην τιμή η δικιά σου θα ʼχε ειδή
αν έλεγες: “Την πρότερή μου χάρη
θα φτάσει αυτό μου τʼ όμορφο παιδί”,
που από την ομορφιά σου θα ʼχει πάρει.
Γέρος σαν θα ʼσαι, αυτός θα καίει εντός του
το αίμα σου το κρύο, το σαν τʼ αρρώστου.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 3
Πες στη μορφή που βλέπεις στον καθρέφτη,
είνʼ ώρα διάδοχο να κάνει – διότι
αν δε βιαστείς θα πουν για σε, τον κλέφτη,
πως μιας γυναίκας κόβεις τη μητρότη.
Ποια κόρη αγνή στον άθιχτό της τράφο,
σαν το γεωργό να σπείρεις, δε θʼ αφήσει;
Και ποιος ανόητος νάρκισσος σε τάφο
ως θες εσύ – το μέλλον θε να κλείσει;
Καθρέφτισμα της μάνας σου, διακρίνει
την ομορφιά της, μέσα σου, την πρώτη.
Γέρος κι εσύ θα βλέπεις – σαν κι εκείνη –
μες στο παιδί σου τη χρυσή σου νιότη.
Μα αν θες ζωή στη λήθη να θαφτεί,
εργένης πας κι η ειδή σου πάει κι αυτή.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ.18
Να πω πως μοιάζεις με καλοκαιριά;
Μα ʼσύ ʼσαι πιο γλυκιά και μετρημένη.
Τʼ άνθια του Μάη οι ανέμοι σα θεριά
δέρνουν. Το θέρος γρήγορα πεθαίνει.
Βάνει φωτιές ο ήλιος το πρωινό
και άλλοτε η χρυσή του ειδή χλωμιάζει
-κάποτʼ η τύχη αστόλιστο, φτηνό
κάνει να δείχνει αυτό που όμορφο μοιάζει.
Μα εντός σου ο ήλιος μέρα-νύχτα καίει
κι ούτʼ ίχνος η ομορφιά σου δεν ξεφτίζει,
κι ο θάνατος δε θα ʼχει να το λέει
στα σκότη του πως ζεις και πως σʼ ορίζει.
Όσον ο κόσμος βλέπει κι ανασαίνει
θα ζει το ποίημα αυτό, να σʼ ανασταίνει.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 23
Όπως ένας αδέξιος θεατρίνος
πʼ όλο ξεχνάει τα λόγια του, αγχωμένος,
και σαν το άγριο, λυσσασμένο χτήνος,
που την καρδιά του τρώει περίσσιο μένος,
έτσι κι εγώ, που νʼ ανοιχτώ φοβάμαι,
ξεχνώ τα λόγια της αγάπης τʼ άγια•
λειωμένος απʼ το εντός μου πάθος, να με,
και με λυγούν βαριά του έρωτα μάγια.
Άσʼ, της καρδιάς μου που φωνάζει, να ʼναι
οι στίχοι μου, λοιπόν, βουβοί αγγέλοι,
κι απόκριση κι αγάπη να ζητάνε
πιότερο απʼ όσα η γλώσσα να πει θέλει.
Μάθʼ όσα ο πόθος μου έχει να σου πει•
τα μάτια σου θʼ ακούνε στη σιωπή.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 42
Κι αν τη λατρεύω, αυτή δεν είνʼ η μόνη
πίκρα μου ότι τη χαίρετʼ ένας άλλος –
μα τʼ ότι σʼ έχει αυτή ʼναι που με λειώνει
κι ο πόνος πως τη χάνω ο πιο μεγάλος.
Αγάπες μου άσπονδες, έτσι εξηγείται:
την αγαπώ, γιʼ αυτό τη νοιάζεσαι
κι αλίμονό μου, αυτή ταλαιπωρείται
για χάρη μου, σα βρίσκεται μʼ εσέ.
Αν σʼ αρνηθώ, η καλή μου σε κερδίζει
κι αν χάσω τη, στο πλάι σου θα τη βρω.
Ταιριάχτε ʼσεις κι η μοίρα ας μας χωρίζει,
κι ας φορτωθώ μονάχος το σταυρό.
Μα πως! Ο φίλος μου κι εγώ είμαστʼ ένα,
κι άλλον δε θέλει η αγάπη μου από μένα.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 44
Η σάρκα μου η νωθρή, σκέψη αν γινόταν,
η απόσταση για ʼμε δε θα μετρούσε,
αφού, παρά τʼ όποιο κενό θα ʼρχόταν,
όσο μακριά κι αν ήταν, εκεί που ʼσαι.
Τι κι αν πατούσα τότʼ εγώ στα ξένα,
μακριά ʼπό σένα, αφού πετάει η σκέψη
από στεριές και πέλαγʼ αφρισμένα,
κι όπου θελήσει, εκεί θα ταξιδέψει;
Στη σκέψη, αχ, πως δεν είμαι σκέψη σβήνω,
που φεύγεις και να τρέξω δε μπορώ,
και καρτερώ, όπως είμαι, μες στο θρήνο,
μια μάζα σκέτο χώμα και νερό.
Άλλο από δάκρυα, ετούτα τα στοιχεία
δε δίνουν, μάρτυρες στη δυστυχία.
ΣΟΝΝΕΤΟ αρ. 138
Ορκίζετʼ η καλή μου ότι είνʼ αλήθεια
όλα όσα λέει και την πιστεύω – διότι
μʼ αρέσει που της νιότης την ευήθεια
μέσα μου βλέπει, κι όλη την αγνότη.
Ματαιόδοξα, θαρρώ πως με περνάει
για νιο κι ας ξέρει ότι έχω πια γεράσει,
μα λέω ʼτι η γλώσσα της δε με γελάει –
για μας τους δυο η αλήθεια ʼχει σωπάσει.
Πρέπο να λέει αλήθεια τι να το ʼχει,
κι εγώ να πω είμαι γέρος τι με βιάζει:
Πίστη στα λόγια ο έρως θέλει κι όχι
τα χρόνια μου η καλή μου να φωνάζει.
Ψέμματα εγώ, λοιπόν, κι αυτή ίσα κι όμοια,
κι ο ένας τʼ άλλου πλέκουμε τα εγκώμια.
Περισσότερα για τον Παναγιώτη Πάκο εδώ
http://poemsnoless.blogspot.com/
Σονέτα (104-1 ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ)
Ένας ποιητικός λόγος μεταφρασμένος ιδανικά από τον ποιητή Διονύση Καψάλη. Από τα εκατόν πενήντα τέσσερα σονέτα που υπογράφονται από τον Σαίξπηρ επιλεγούμε και θεατροποιούμε, για πρώτη φορά, είκοσι εννέα από αυτά και χτίζουμε μια ιστορία αγάπης.
«-Μόνος γίνεσαι κανένας; Τι μπορεί να σημαίνει για έναν άνθρωπο -πέρα από ηλικία και φύλο- η ανάγκη να αγαπήσει, να αγαπηθεί, να δημιουργήσει μέσα από τον έρωτα και μέσα από αυτόν να νικήσει τους φόβους του;
Ζεις για να ξεχαστείς;
Η ανάγκη της δημιουργίας.
Με τι είμαστε πλασμένοι;»Ερωτήσεις κάθε ανθρώπου για τις οποίες προσπαθούν όλοι να ανακαλύψουν μια λυτρωτική απάντηση.
Μέσα από μια θεατροποιημένη αφήγηση ο μαγικός λόγος του Σαίξπηρ μεταφέρεται στη σκηνή, φωτίζοντας την ερωτική σχέση δύο ανθρώπων.
Μια καθημερινή ιστορία αγάπης και μοναξιάς που αναζητά τη λύτρωσή της μέσα από τον ποιητικό του λόγο.
Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης, Σκηνοθεσία: Λευτέρης Γιοβανίδης, Σκηνικά- Κοστούμια: Μαργαρίτα Χατζηιωάννου, Μουσική: Αριστείδης Μυταράς, Επιμέλεια κίνησης: Πέτρος Γάλλιας
Για είκοσι μόνο παραστάσεις
Τηλέφωνα κρατήσεων 2103826185
Θέατρο: 104-1 ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ
Συγγραφέας: Ουίλλιαμ Σαίξπηρ
Σκηνοθέτης: Λευτέρης Γιοβανίδης
Ηθοποιοί: Μάνος Καρατζογιάννης, Μαρία Κίτσου
Κατηγορία: ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Διεύθυνση: Θεμιστοκλέους 104 και Καλλιδρομίου , Κέντρο (Αθήνα)
Τηλέφωνο: +302103826185
Ημέρες – Ώρες: Τε: 21.30 Πε: 21.30 Πα: 21.30 Σα: 21.30 Κυ: 21.30
Τιμές: 15 €
Πρεμιέρα: 14/05/2009
Πηγή Reporter.gr
Συμφωνώ κι επαυξάνω με τον κ. Μίχο για την κριτική του.
Ο Διονύσης Καψάλης όπως ξέρετε καλύτερα από μένα γράφει επίσης εκπληκτικά σονέτα. Αν έχετε την καλοσύνη ένα σχόλιο στο παρακάτω:
Διαβάζω ιδιαιτέρως θετικά σχόλια για κάποια γραφικά κατά τη γνώμη μου σονέτα που ποστάρονται στο Ποιείν. Ο νοών νοείτω. Όταν έχουμε ανθρώπους σαν τον Καψάλη που καταθέτουν σπουδαία δείγματα μήπως θα πρέπει να ‘μαστε λίγο πιο προσεκτικοί στις κρίσεις μας; Είναι κατά ένα τρόπο σαν να ακυρώνουμε τη δουλειά τέτοιων ανθρώπων. Προσωπική εκτίμηση πάντα. Εκτός αν πρέπει δίπλα στον Καψάλη να βάλουμε και ”σονετίστες” με μια ευκολία να σκαρώνουν ”σονέτα” για σχολικές γιορτούλες, για την εκδρομή το πικ-νικ, το γραφείο, το αυτοκίνητο κτλ
Ευχαριστώ πολύ για την απάντηση σας.
Θα τη χρησιμοποιώ ως οδηγό από δω και πέρα για να διαχειρίζομαι αποτελεσματικότερα το έργο και το σχολιασμό του.
Καλή προσπάθεια κ. Πάκο.
Εκτός αυτού, πάει ο Ρώτας, λησμονήθηκε
And hang a calf’s-skin on those recreant limbs.
“The Life and Death of King John”
Σας ευχαριστώ όλους για τα σχόλιά σας.
Για την ιστορία και μόνο (αυτή την πόρνη, που λέει κι ο Τριπολίτης), ήθελα να πω ότι τα παραπάνω σονέτα τα μετέφρασα στα 24 μου στη Μυτιλήνη, λίγους μήνες προτού τελειώσει η θητεία μου. Είχα μαζί μου τα πρωτότυπα και τις μεταφράσεις του Αλεξίου (και μια κιθάρα). Μου άρεσαν οι μεταφράσεις, αλλά με προκαλούσε το γεγονός ότι δεν τηρούσαν το μέτρο του πρωτότυπου. Θα μου πείτε: Τι να το κάνεις το μέτρο, όταν ο μεταφραστής διασώζει την ουσία, το πνεύμα και το ήθος του πρωτότυπου; Ήμουν μικρός τότε, νόμιζα ότι η ποίηση είναι άσκηση στον κόπο και την αγωνία – και τόπος διαφυγής από κόπους και αγωνίες που δεν επέλεξα. Έτσι, αντί να μετρώ μέρες μέχρι την απόλυση, μέτραγα συλλαβές (δεν ξέρω αν ο καιρός πέρναγε πιο γρήγορα, όμως σίγουρα πέρναγε ευχάριστα).
Αν η λογοτεχνική τους αξία είναι μικρή, δεν ευθύνονται αυτά – ευθύνομαι εγώ και το βιογραφικό μου. Αν κάποτε η αξία τους μου φανεί μεγαλύτερη, τότε ίσως να ασχοληθώ ξανά μαζί τους, να μεταφράσω άλλα 20 και να τα εκδώσω κι εγώ.