Μετά την εξαιρετικά επιτυχημένη παρουσίασή της τον Μάιο του 2023, η παράσταση «Ο Γλάρος» του Άντον Τσέχωφ από την Ομάδα Σημείο Μηδέν σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου, επανέρχεται στο Θέατρο Άττις – Νέος Χώρος από τις 15 Δεκεμβρίου. Για τις ανάγκες της παράστασης δημιουργήθηκε νέα μετάφραση του έργου από τα ρωσικά την οποία υπογράφει ο Δαυίδ Μαλτέζε. «Ο Γλάρος» της Ομάδας Σημείο Μηδέν τιμήθηκε από την Ένωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών με το Βραβείο Καλύτερης Παράστασης για την καλλιτεχνική περίοδο 2022-2023 καθώς και με το Βραβείο Νέας Ηθοποιού στην Άννα Μαρκά Μπονισέλ.
Σκηνοθετικό σημείωμα
“Ο Γλάρος” είναι αινιγματικό έργο ανοιχτής δομής. Οι δημιουργοί χρειάζεται να αναλάβουν το ρίσκο της κατάβασης στις πιο σκοτεινές περιοχές του υλικού, τότε μονάχα μένουν έκθαμβοι από τον πλούτο, τις πολλαπλές διαστάσεις και τη συνθετότητα του έργου του Τσέχωφ. Και πάλι, όμως, η κατάβαση στον πυρήνα του υλικού δεν είναι αρκετή. Το έργο χρειάζεται να “διαβαστεί” με τέτοιον τρόπο που να επιτρέπει ταυτόχρονα το ρίζωμα στον πυρήνα και την αποκάλυψη όλων των εγκάρσιων διαδρομών του κειμένου. Στον Γλάρο ο Τσέχωφ προσκαλεί τους δημιουργούς να συμπορευθούν μαζί του στις κειμενικές ατραπούς και σε όλη τη δαιδαλώδη περιπέτεια εξόρυξης των πολύτιμων μετάλλων του υλικού. Δεν μπορείς παρά να ακούσεις και να ανταποκριθείς θετικά σε αυτό το κάλεσμα.
Τα έργα του Τσέχωφ είναι έργα μετάβασης. Γράφονται σε καιρούς που ένας ολόκληρος κόσμος είναι έτοιμος να καταρρεύσει και ένας νέος κόσμος αρχίζει να δείχνει τις πρώτες σπίθες της γέννησης του. Και πάλι, όμως, οριστική λύτρωση δεν επέρχεται. Τα δαιδαλώδη ερωτήματα για την ανθρώπινη κατάσταση παραμένουν πεισματικά ανοιχτά. Στον Τσέχωφ βλέπουμε τη σύγκρουση ύπαρξης και ιστορίας. Η σύγκρουση αυτή απορυθμίζει τις συμπεριφορές, διαστρέφει την επιθυμία, αποσυντονίζει τα συναισθήματα και τις σκέψεις των προσώπων. Το ερώτημα “Ποιος είμαι; Τι είμαι;”, που απευθύνει ο Τρέμπλιεφ στον εαυτό του ως ψίθυρο, ακούγεται εκκωφαντικά και αφορά όλους μας.
Ποιος είναι ο άνθρωπος σε καιρούς μεταβατικούς, όπου τίποτα δεν μπορεί να συνεχίσει όπως ήταν, τίποτα δεν μπορεί να μείνει στάσιμο και τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς το άλμα προς έναν ουτοπικό ορίζοντα υπεράσπισης του ανθρώπινου μέσα στον άνθρωπο;
Σάββας Στρούμπος
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
Ο γιατρός Ντορν μιλά με Τρεπλιεφ για το έργο που παρουσίασε.
ΝΤΟΡΝ
Λοιπόν, εμένα το έργο μου άρεσε πάρα πολύ. Είναι βέβαια κάπως παράξενο και δεν ξέρω και πως τελειώνει, αλλά μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Έχεις ταλέντο, πρέπει να συνεχίσεις…(Ο Τρεπλιεφ του σφίγγει το χέρι δυνατά και τον αγκαλιάζει απότομα) Παραείσαι όμως ευαίσθητος. Και δάκρυα, βλέπω…Τι ήθελα να πω; Το θέμα σου το άντλησες από το χώρο των αφηρημένων ιδεών κι έτσι έπρεπέ να κάνεις. Ένα έργο τέχνης πρέπει οπωσδήποτε να περιέχει κάποια μεγάλη ιδέα. Όποια κι αν είναι αυτή. Μόνο ό,τι είναι σοβαρό, είναι και ωραίο…Πολύ χλωμός μου φαίνεσαι.
ΤΡΕΠΛΙΕΦ
Δηλαδή εσείς λέτε – ότι πρέπει να συνεχίσω;
ΝΤΟΡΝ
Ναι…Αλλά να μιλάς μόνο για πράγματά σημαντικά, αιώνια. Εγώ, ξέρεις, τη ζωή μου τη φχαριστήθηκα, δεν έχω παράπονο. Αν όμως είχα δοκιμάσει την πνευματική ανάταση που νοιώθει ο καλλιτέχνης τη στιγμή της δημιουργίας, νομίζω πως θα περιφρονούσα το σαρκίον μου κι ό,τι σχετίζεται μ αυτό και θα προσπαθούσα να πετάξω όσο γίνεται πιο ψηλά, μακριά από τούτη τη γη.
ΤΡΕΠΛΙΕΦ
Με συγχωρείτε, η Νίνα που είναι;
ΝΤΟΡΝ
Και κάτι ακόμα: Η ιδέα που εκφράζει το έργο σου πρέπει να είναι ξεκάθαρη, συγκεκριμένη. Πρέπει να ξέρεις για ποιό λόγο γράφεις. Γιατί αν προχωρήσεις στο δρόμο της τέχνης χωρίς συγκεκριμένο στόχο, θα χαθείς, το ταλέντο σου θα είναι η καταστροφή σου.
Το απόσπασμα είναι από τον “Γλάρο” του Αντον Τσέχωφ σε μετάφραση της Ξένιας Καλογεροπούλου από τις Εκδόσεις Κέδρος.
***********************************************************************************************************
Συντελεστές παράστασης:
Μετάφραση: Δαυίδ Μαλτέζε
Σκηνοθεσία – Διασκευή: Σάββας Στρούμπος
Σκηνικά – κοστούμια: Κατερίνα Παπαγεωργίου
Φωτισμοί: Κώστας Μπεθάνης
Ηχοτοπίο: Λεωνίδας Μαριδάκης
Δραματολόγος: Μαρία Σικιτάνο
Κατασκευή κοστουμιών: Ελένη Χασιώτη
Κατασκευή σκηνικού: Απόστολος Ζερδεβάς
Μακιγιάζ: Βιργινία Τσιχλάκη
Φωτογραφίες: Αντωνία Κάντα
Επικοινωνία: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Διανομή (με σειρά εμφάνισης):
Πιερρότος: Άννα Μαρκά – Μπονισέλ
Τρέμπλιεφ: Γιάννης Σανιδάς
Νίνα: Ελπινίκη Μαραπίδη
Αρκάντινα: Ρόζυ Μονάκη
Τριγκόριν: Σάββας Στρούμπος
