Ο Τάκης Οικονομάκης  (1886-1944), υπήρξε μια από τις πιο λαμπρές δημοσιογραφικές και πνευματικές μορφές της πόλης Bόλου. Αν και παιδί φτωχής οικογένειας κατάφερε σπουδάσει Νομική, φτάνοντας μέχρι την απόκτηση τού διδακτορικού τίτλου. Ωστόσο αγάπησε και υπηρέτησε τη δημοσιογραφία και μέσα από αυτή το κοινό καλό, τους κοινωνικούς αγώνες, την καλλιτεχνική και πνευματική δραστηριότητα, ιδιαίτερα έντονη στον Βόλο εκείνης της εποχής, καθώς  και την Ελλάδα, ως αγνός πατριώτης,  σε μια πολύ δύσκολη χρονική περίοδο που τη σημάδεψαν μεγάλα ιστορικά γεγονότα

 

 

ΓΛΥΚΕΙΑ ΜΙΑ ΑΝΗΣΥΧΙΑ…

 

Γλυκειά μια  ανησυχία μ’  αδράζει την ψυχή

και μια μετεξεδένια νεφέλη μες στο φως

σταλάζει ευωδιασμένη και καρπερή βραχνή

στο χώμα που ειν σπαρμένος ο πόθος ό  κρυφός.

 

Ξεκίνησαν τα μάτια για τ’ όνειρο τρελλά

—πώς της χαράς μεθάει τό ηδονικό κρασί- —

μες στης ζωής  τον κήπο γλυκόλαλα πουλιά

δε λένε να σωπάσουν την ώρα  τη  χρυσή.

 

Το κάθε τι μ’ απλώνει  τριγύρω πλανερά

τα μάγια και  καρτέρι παντού μου έχει στηθή

η προσδοκία σειρήνα μπροστά μου λαχταρά

και  σε δυο μάτια πλάνα η Άνοιξη όλη ανθεί.

 

 

[ Πηγή: Περιοδικό Φιλότεχνος, τεύχος Α’, Αύγουστος 1926 ]

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΩΝ ΜΑΤΙΩΝ

Αγγελοστολισμένη μου, ποιος σού δωκε τη χάρη,
να σαϊττεύης τοις καρδιαίς δίχως να χης δοξάρι;
Α θέλης να μη σ’ αγαπώ, πες το των ομματιώ σου,
οπού με σαγιττεύουνε όταν περνώ απ’ εμπρός σου.

Ανάμεσα ‘ς τα φρύδια σου δίχτυ χρυσό ειν’ πλεγμένο,
κι’ όποιο πουλάκι κι’ αν διαβή, πιάνεται το καϊμένο.

Γλυκά γλυκά κυττάζεις, φαρμακερά χτυπάς
με δίστομο μαχαίρι εκείνον π’ άγαπάς.

Ο ποταμός σέρνει κλαδιά κ’ η θάλασσα καράβια,
κ’ η κόρη με τανάμπλεμα σέρνει τα παλληκάρια.

Ποιος είδε τέτοιον πόλεμο να πολεμούν τα μάτια,
χωρίς μαχαίρια και σπαθιά να γένουνται κομμάτια;

Διαβάστε περισσότερα

[Το εξώφυλλο του 1ου τεύχους]

 

Τον Νοέμβριο του 1987 ο ποιητής Κώστας Ριτσώνης κυκλοφόρησε στην Αθήνα το χειρόγραφο έντυπο περιοδικό με τον τίτλο ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ “ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ”. Το περιοδικό ήταν γραμμένο και διακοσμημένο εξολοκλήρου από το χέρι του Ριτσώνη και το διένειμε σε φωτοτυπίες μεταξύ φίλων.
Το ύφος του περιοδικού και τα ποιήματα των λογοτεχνών που δημοσιεύτηκαν σε κάθε τεύχος είναι φανερά επηρεασμένα από το περιοδικό Διαγώνιος του Ντίνου Χριστιανόπουλου που ήδη με το τεύχος 1983-15 (Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 1983) είχε σταματήσει να εκδίδεται.

Στο περιοδικό δημοσιεύτηκαν έργα ποιητών που είχαν τακτική συνεργασία με την Διαγώνιο κατά τη δεύτερη περίοδο της κυκλοφορίας από το 1965 μέχρι το τέλος (Νίκος Βασιλάκης, Βασίλης Καραβίτης, Τάσος Κόρφης, Κώστας Ριτσώνης), κατά την τρίτη περίοδο κυκλοφορίας της από το 1972 μέχρι το τέλος (Αλίκη Γιατράκου – Fossi, Χρίστος Λάσκαρης, Μόσχος Λαγκουβάρδος κ.α.) και κατά την τελευταία από το 1979 μέχρι το 1983 (Βασίλης Δημητράκος, Αλεξάνδρα Μπακονίκα, Περικλής Σφυρίδης, Δημήτρης Τσίτος κ.α.). Τιμητική θέση στις δισέλιδες ανθολογήσεις έργων έλαβαν οι πρωτοστάτες του περιοδικού Διαγώνιος (Ντίνος Χριστιανόπουλος, Αλέξης Ασλάνογλου, Γιώργος Ιωάννου, Τάσος Κόρφης).

Η πρωτότυπη για την εποχή (1987), εκδοτική αυτή προσπάθεια φανέρωνε τον ρομαντισμό και το μεράκι του Ριτσώνη κι αποτέλεσε αντίλογο στους μικροαστούς που εύκολα δήλωναν και δηλώνουν ποιητές, συνηθισμένοι«…μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες…” Τα χειρόγραφα τεύχη του περιοδικού ανάδειξαν την γνήσια πλευρά της ποίησης (περιθωριακής κι αντιεμπορικής) κι έφεραν στη σύγχρονη εποχή τους τρόπους έκφρασης κι επικοινωνίας των λογοτεχνών άλλων εποχών.

Ο Ριτσώνης έγραψε και κυκλοφόρησε, σε φωτοαντίγραφα, συνολικά 9 τεύχη (“συναντήσεις φίλων” τα θεωρούσε), από 8 μέχρι 14 σελίδες το κάθε τεύχος, στο διάστημα από το 1987 μέχρι και το 2007.

Η 1η “συνάντηση” κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο – Νοέμβριο 1987, η 2η κυκλοφόρησε τον Μάρτιο – Απρίλιο 1988, η 3η κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο 1988, η 4η κυκλοφόρησε Μάρτιο – Απρίλιο 1989, η 5η άγνωστο πότε κυκλοφόρησε, η 6η κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο 1993, η 7η κυκλοφόρησε τον Μάιο 2001 και η 8η κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο 2005. Η 9η “συνάντηση των φίλων” που πιθανότατα κυκλοφόρησε το 2007, χάθηκε στο αρχείο του Ριτσώνη (σε επιστολή του μού έγραψε τον Σεπτέμβριο του 2014 πως θα προσπαθήσει να τη βρει αλλά δυστυχώς δεν πρόλαβε).

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

[σελίδες 93-102: Μικρά ποιήματα τῆς Ἀναστασίας Κόκκινου]

 

Τά μικρά ποιήματα πού ἀκολουθοῦν εἶναι ὀλιγόστιχα, σχεδόν ἐπιγραμματικά ποιήματα, μέ λακωνική συμπύκνωση. Καί ἐξηγοῦμαι: Κυριαρχεῖ ἡ ἀφαίρεση, ἡ αὐστηρή λεκτική λιτότητα, ἡ ἰσορροπία καί ἡ ἁρμονία τῶν στίχων. Ἀφαίρεση στήν τέχνη, γλυπτική, ζωγραφική καί στήν ποίηση εἶναι μιά σχηματοποίηση, ὅπως συμβαίνει, γιά παράδειγμα, στά κυκλαδικά εἰδώλια τῆς πρώιμης φάσης τοῦ κυκλαδικοῦ πολιτισμοῦ, ὅπου δίνεται ἕνα περίγραμμα τῆς ἀνθρώπινης μορφῆς, μέ ἁρμονικές ἀναλογίες μέ μοναδική κομψότητα καί χάρη.

Στά ποιήματα πού ἀκολουθοῦν, ὁ στίχος περνάει ἀπό ἕνα, ἄς ποῦμε, ξεκαθάρισμα ἀπό περιττά καί δευτερεύοντα στοιχεῖα. Μέ τήν ἀφαίρεση, στήν τέχνη, κάποτε μένουν τόσο λίγα λογικά ἤ φυσικά στοιχεῖα, ὥστε ἡ ἀφαίρεση νά μᾶς δίνει μιά σπάνια πνοή τοῦ πραγματικοῦ, ἄμεσο ἀντίκρυσμα μιᾶς ἀληθινῆς-αἰσθητῆς πραγματικότητας. Πρόκειται γιά μιά νοητική καί ψυχική ἁπλότητα, γιά ἐκλεπτυσμένα συναισθήματα, ἀλλά καί γιά κάποια σατιρικά γυμνάσματα, δοσμένα τόσο περιληπτικά, τόσο συμπυκνωμένα, μερικά μάλιστα μέ μιά ἀσυνήθη πλαστική εὐλυγισία. Κλείνουν διαλογισμούς καί σκέψεις τῆς ποιήτριας, σκέψεις εὐχάριστες, ἔξυπνες, πού μᾶς καταλαμβάνουν καί μᾶς χτυποῦν ὅλως ἀπρόοπτα, μέ μιά ρεαλιστική εὐστροφία. Ἕνας μικρός ἀστερισμός ἀπό ὀλιγόστιχα ποιήματα χτισμένα μέ χάρη ἀνάμεσα στίς καθημερινές συνομιλίες μας. Ρωτῆστε τα: γιατί πρόβαλαν ἀνάμεσά μας; Ἡ ἀπάντησή τους εἶναι ἡ ὀμορφιά τους.

 

****************************

Ἀπό τήν ποιητική συλλογή

Σημεῖα κι Ἐπιφάνειες

 

 

Συνάντηση

 

Ὑπῆρξα τυχερή ὡς φοιτήτρια.

Μπῆκα ἀπό τήν πόρτα μέ σπουδή

νά συναντήσω τόν κύριο Maxwell

τή στιγμή ἀκριβῶς πού μέ σπουδή

τόν ἔβγαζαν ἀπ’ τό παράθυρο.

 

 

Φταίχτης

 

Ἄν ἡ ἀδιαφορία τῶν χρηστῶν

σωριάσει κάποια μέρα τό γεφύρι,

γνωρίζω τί θά εἰπωθεῖ.

Πώς δέν ἔκανε σωστά τή δουλειά της

ἡ γυναίκα τοῦ πρωτομάστορα.

 

 

Ἄν

 

Ἄν δέν ἤσουν πηγή

θά ’χες μιά δικαιολογία

πού δίνεις τό νερό σου

μέ τό σταγονόμετρο.

 

 

Ὀρθοφροσύνη

 

Σέ φώναξα «Ἐλευθερία»

κι ἀφηνίασες.

Σ’  ἀρέσει μόνο τό «Ρούλα».

Ὀρθά.

Χτές ἀφηνίασε ἡ ρητορεία σου

καί κομμάτιασε τή λευτεριά.

 

 

 

 

Ἀπέξω

 

Μιλᾶς μ’  ἀπέραντο θαυμασμό

γιά τή συμμετρία τῆς σφαίρας.

Πάντα βρίσκεσαι ἀπέξω.

Καί ποτέ δέ σ’ ἔβαλαν στό κέντρο

νά σ’ ἀφανίζει αὐτή ἡ συμμετρία.

 

 

Κόπος

 

Ὥς πότε

θά σέ φονεύω

ἐλπίδα μου

καί θά ἐλπίζω

στήν ἔγερσή σου.

 

 

Ἰατρός

 

Ἴσως ὁ πλάγιος δεύτερος

ἐπουλώνει τά τραύματα

τίς μεταμεσονύκτιες ὧρες.

Τότε πού ἱκετεύουμε τήν Κλωθώ

κι ἡ Ἄτροπος ἰδιοποιεῖται τό ναό της.

 

 

Τιμωρός

 

Σχεδίαζα μόνο

ὁμόκεντρους κύκλους

κι ἔτσι δέ φάνηκε

οὔτ’ ἕνας μηνίσκος.

Ἡ σελήνη τιμωρεῖ

τούς αὐτοεγκλωβισμένους.

 

 

Θαῦμα

 

Ψηλάφισε τήν ἔλλειψη ὀφθαλμῶν

στή βυζαντινή τοιχογραφία

καί φύτεψε στίς κοιλότητες τῆς ἀσέβειας

δυό μαργαρίτες.

Τότε ὁ ἅγιος εἶπεν αὐτῶ·

ἀνάβλεψον·

ἡ πίστις σου σέσωκέ σε.

 

 

Ἀνακύκληση

 

Τοῦτο τό γκρίζο τῶν Μετεώρων

δέν διαφέρει

ἀπ’ τό λευκό τῆς Σαντορίνης.

Ὁ προϊστορικός ἁρπιστής

κανοναρχεῖ

στίς ἀγρυπνίες τῶν γερόντων.

Τό χρῶμα ἀναβαπτίζεται

κάθε πού ἡ ματαιότητα ἡττᾶται.

 

 

 **************************************************************

Ἀπό τήν ποιητική συλλογή

Τό μέτωπο

 

 

Κι ὅλο δεξιωνόμαστε

Πεισιστρατίδες.

Πῶς μᾶς κακοθωριάζει

τούτη ἡ συρμή…

 

Κι οὔτ’ ἕνας ἁρμόδιος

ἤ, ἔστω, Ἁρμόδιος.

 

 

********

 

Βάσανο πού

νά μέ λυπᾶται ὁ Προμηθέας.

Κάθε φορά πού ἀποχτῶ

δική μου γλώσσα

τήν καταπίνω

θεληματικά.

 

 

 

Κι οὔτε ὑποψία μέθεξης

 

Πικρά τά χείλη

Καί τό ἀμύγδαλο

Πικρό τό δέντρο.

 

 

Δίλημμα

 

Ὅταν σπλαχνίζομαι τό δι-

κι ἀντιπαρέρχομαι τό -λημμα.

 

 

********

 

Στό ἐπιπλωμένο μου ἀδιέξοδο

μέ τό τραπέζι στρωμένο

περιμένω.

 

 

********

 

Πέθανε ἀπό δίψα

πλάι στήν πηγή.

Φοβόταν μή βραχεῖ

τό εὐαίσθητό της φόρεμα.

 

 

********

 

Οἱ ἄνθρωποι δέν ὀξύνονται.

Περισπῶνται.

 

 

Στρεψοδικία

 

Μάλιστα,

φόνεψε

τό γρύλλο τόν τραγουδιστή.

Τόν εἶχε ὅμως πρῶτα

ἐπαρκῶς

ἠχογραφήσει.

 

********

 

Γιά νά χτυπᾶ ἡ καρδιά της

κουρδίζει τό ρολόι.

 

********

 

Βαθαίνει

Ὅ,τι αἰθάνομαι

Πηγάδι

Καθρεφτίζομαι.

 

********

 

Τούτη ἡ ποδήρης αἴσθηση

οὐκ ἐᾷ με

ἑτοιμοπόλεμη

μήν ἔρθει ἡ ἀγάπη

καί τῆς παραδοθῶ ἀμαχητί.

 

********

 

Ψυχή μου,

 

δέν ψαρεύουνε πανιά

μέ ἰχθυοφόρα πλοῖα.

 

********

 

Κατάφερε

 

νά πάει ἐντέλει ἐκδρομή

στήν καθημερινή του πόλη.

 

 

***************************************

Ἀπό τήν ποιητική συλλογή

Μαθητεία

 

 

Κάνε μιά θάλασσα σπονδή

γιά μιά βροχῆς σταγόνα…

 

********

 

Κάποιος μου δρόμος χάθηκε

στό δρόμο.

 

********

 

Ἡ πυρκαγιά

 

μόλις πού σβήνεται πρίν τό φιλί

τῆς φορητῆς Γλυκοφιλούσας.

 

********

 

Ἐν τέλει ὁ τόπος

 

Γλυκός γλυκός παράδεισος

μέ μῆλα φορτωμένος.

 

********

 

Σφυρήλατον

 

Σφυρί σφυρί

καί μαλακώνει ὁ χρόνος.

 

********

 

Μυρμήγκι λειψό

καί τό σπόρι ἀβάσταχτο,

τί γύρεψα

τό χειμώνα

τί γύρευα.

 

********

 

(Μικρή) Ἐπανάσταση γραφειοκράτη

 

Δέν ἔγραψε σήμερα

τόν Κωνσταντίνο

Κων/νο.

 

********

 

Ν’ ἀπαγορεύεται

τοῦ χαρταετοῦ τό πέταγμα

πλήν Καθαρᾶς Δευτέρας

δέν δέχομαι

ν’ ἀπαγορεύεται τό πέταγμα

ἔστω, χαρταετοῦ…

 

 

Ρεμπέτικο τοῦ Ἀχέροντα

 

Νά ’ταν ὁ ὀβολός δεκάρα

γιά νά ξεφεύγει ὁ στεναγμός…

 

********

 

Χωριό μου,

 

τί σ’ ἀπόμεινε παρηγοριά στά χείλια…

Νά μείνει κάποιος ζωντανός

ν’ ἀνάβει τά καντήλια.                

 

 

 

 

 

Ὡρολόγιον, III

 

Ἑτοιμασία μεσημεριοῦ

 

Δυόσμου μυριστικό χρυσό

σέ μάνας χέρι βέρα.

 

 

 

Μικρές εἰκόνες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας, I

 

Διάλεξε βάγια τόσο μικρά,

στήν ἀνάγκη

νά χωροῦν καί στήν τσέπη.

 

Κυριακή τῶν Βαΐων

 

 

Μικρό

 Τῆς κορούλας μου

 Κωνσταντίνας

 

Ἀνθοῦσα

πατοῦσα.

 

 

 

Μικρά ἀντίφωνα, IV

 

 

Ἕτοιμοι τώρα

 

ὅτι ὁ θερισμός πολύς

κι ὅσοι ἀγαπήθηκαν

δρεπανηφόροι.

 

 

 

Διαβάστε περισσότερα

 

Πρόλογος

 

Κι ἂν πλέον ἀνιαρὴ τυγχάνει

λακωνικὴ ἡ φλυαρία,

δὲν τύπτομαι ποὺ φλυαρῶ

τοιουτοτρόπως.

Κανεὶς ποτὲ δὲν πέθανε

ἀπὸ δάγκωμα στίχου

καὶ δὴ λακωνικοῦ.

 

Ἀπὸ τὴν ποιητικὴ συλλογὴ  Σημεῖα κι Ἐπιφάνειες, 1986

Διαβάστε περισσότερα