
Είσαι αδιαλείπτως «παρών», ιδρώνεις να πληροφορηθείς, να έχεις γνώμη που σαλεύει και τα πάντα σφάζει, να γίνεσαι σχόλιο γατζωμένο σε τηλεαγχόνη, μακάριος ως πλούσιος τω πνεύματι, και πάνω που έχεις κτίσει πλήκτρο πλήκτρο αυτήν την κοσμοθεωρία σου, έρχεται τυχαία μια φράση και στα ανατρέπει όλα: «Σήμερα η δύναμη είναι να ξέρεις τι να αγνοείς».
Η σημερινή λογοκρισία βρίσκεται στο ακριβώς ανάποδο από αυτό που ίσχυε στο παρελθόν, «να μπλοκάρει τη ροή των πληροφοριών». Πάει πιο πέρα από τη ρήση του Ολλανδού συγγραφέα, Σέις Νότεμποομ -γραμμένη στις εξοχες «Ιεροτελεστίες» του-: «όλο και περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν όλο και λιγότερα για όλο και περισσότερα πράγματα». Γιατί τα «περισσότερα πράγματα» σήμερα είναι οι άχρηστες πληροφορίες και τα δευτερεύοντα θέματα. Το βούτυρο, δηλαδή, στο ψωμί της νέας μορφής λογοκρισίας.
Πάει μακριά και από το σαββοπουλικό: «κι όσοι δεν έχουν κατιτίς να πούνε τους περσεύει και καιρός». Γιατί κι αυτό που υπονοεί η αδέσποτη φραση, θέλει χρόνο (και κόπο) να το αποκτήσεις.
Δεν είναι ελιτισμός ούτε γίνεσαι ρίψασπις: «Σήμερα η δύναμη είναι να ξέρεις τι να αγνοείς».
Ξανά λοιπόν από το μηδέν.
Αλλά αυτή είναι και η γλύκα που ψάχνεις.
Το να ξέρεις τι να αγνοείς δεν είναι «δύναμη». Κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι το κλειδί για την γνώση. Είναι πολύ παλιά η μέθοδος της απόκρυψης της αλήθειας μέσα σε ένα ορυμαγδό από δεύτερης διαλογής αλήθειες και αληθοφανή ψέματα.
Το ερώτημα που αβίαστα προκύπτει, όμως, είναι: πως να ξέρεις τι να αγνοείς;
Δεν ξέρω κατά πόσον είναι εφικτό στην πράξη, τουλάχιστον πολύ δύσκολο, αλλά θυμάμαι κάτι που μου είχε πει ο Σωτήρης Παστάκας. Το Ποιείν δεν απορρίπτει καμία συνεργασία, αλλά δημοσιεύει τα πάντα. Μου άρεσε πολύ αυτό. Το εκτίμησα πολύ αυτό.
(Ζητώ συγγνώμη αν φαίνεται λίγο άσχετο το σχόλιό μου. Νομίζω πως δεν είναι.)
Αυτό που δεν συνέβαινε και όταν ο Σωτήρης Παστάκας ήταν στο Ποιείν και εξακολουθεί να μη συμβαίνει, είναι ο αποκλεισμός ή η προβολή για λόγους διαπλοκής, συμφερόντων, προσωπικής συμπάθειας κτλ. Κατά τα άλλα, το Ποιείν ποτέ δεν ήταν και ούτε θα γίνει σούπερ μάρκετ. Βασίζεται πάνω στην υποκειμενική κρίση των υπευθύνων του.
Αγαπητέ κύριε Αραβανή, το κείμενό σας μου θύμισε κάτι που είχε γράψει ο Νιλ Πόστμαν στον πρόλογο του βιβλίου του «Διασκέδαση μέχρι θανάτου: ο δημόσιος λόγος στην εποχή του θεάματος»:
«Ο Όργουελ προειδοποιούσε ότι κάποια στιγμή θα επιβληθεί ένας έξωθεν αυταρχισμός. Αντιθέτως, για τον Χάξλεϊ, δε χρειάζεται Μεγάλος Αδελφός για να στερηθεί η ανθρωπότητα την αυτονομία, την ωριμότητα και την ιστορική της μνήμη. Εκείνος πίστευε ότι σιγά σιγά οι άνθρωποι θα καταλήξουν να αγαπούν την καταπίεσή τους, να λατρεύουν την τεχνολογία και να αποδομήσουν την ικανότητά τους για σκέψη.
Τον Όργουελ τον φόβιζαν οι άνθρωποι που θα απαγόρευαν τα βιβλία. Τον Χάξλεϊ τον φόβιζε το γεγονός ότι δε θα υπήρχε λόγος να απαγορευτεί ένα βιβλίο γιατί δε θα βρισκόταν άνθρωπος πρόθυμος να διαβάσει. Ο Όργουελ φοβόταν εκείνους που θα μας στερούσαν την πληροφόρηση. Ο Χάξλεϊ φοβόταν εκείνους που θα μας υπερπληροφορούσαν τόσο ώστε να καταντήσουμε πλάσματα παθητικά και εγωιστικά. Ο Όργουελ φοβόταν ότι η αλήθεια θα φυλασσόταν μυστική. Ο Χάξλεϊ φοβόταν ότι η αλήθεια θα πνιγόταν σε έναν ωκεανό σύγχυσης. Ο Όργουελ φοβόταν ότι θα αναπτύσσαμε πολιτισμό υποτέλειας. Ο Χάξλεϊ φοβόταν ότι θα αναπτύσσαμε πολιτισμό κοινοτοπίας ασχολούμενοι μόνο με δραστηριότητες αντίστοιχες του όργκυ-πόργκυ, του φυγόκεντρου αγριοκουταβιού και των αισθησιακών ταινιών. (Για τους όρους βλέπε «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος».)
Όπως επισήμανε ο Χάξλεϊ στο βιβλίο του «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος ξανά», οι υπέρμαχοι της ελευθερίας της σκέψης και οι ορθολογιστές που πάντα γρηγορούσαν και αντιμάχονταν κάθε μορφή τυραννίας «παρέλειψαν να εκτιμήσουν την ακόρεστη δίψα του ανθρώπου για ψυχαγωγία». Στο «1984», σημείωνε ο Χάξλεϊ, «οι άνθρωποι ελέγχονταν μέσω της οδύνης».
Με λίγα λόγια, ο Όργουελ φοβόταν ότι θα μας καταστρέψουν αυτά που μισούμε. Ο Χάξλεϊ φοβόταν ότι θα μας καταστρέψουν αυτά που αγαπάμε. Το βιβλίο αυτό εξετάζει την πιθανότητα να έχει δίκιο ο Χάξλεϊ, όχι ο Όργουελ.»
Ζητώ συγγνώμη αν το σχόλιό μου έχει υπέρ το δέον μεγάλη έκταση.
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΕΣΟΛΩΡΑΣ
2 ΙΟΥΛΙΟΥ, 2024 AT 12:18 ΜΜ
Εδω και χιλιαδες χρονια πολιτισμου – εκμεταλλευσης, προοδου ( προοδου εντος παραπολλων εισαγωγικων που ειρωνεονται ), οι ανθρωποι, πλην ελαχιστων εξαιρεσεων, παραδιδουν απο γενεα εις γενεαν την ιδια βρωμικη – ολεθρια σκυταλη, που οι αρσενικοι αρχηγοι των κλαν – clan πρωτοι τους παρεδωσαν, επιβαλλοντας ιδιοκτησια – αναφροδισια – εξολοθρευση.
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΕΣΟΛΩΡΑΣ
2 ΙΟΥΛΙΟΥ, 2024 AT 12:18 ΜΜ
Εδω και χιλιαδες χρονια πολιτισμου – εκμεταλλευσης, προοδου ( προοδου εντος παραπολλων εισαγωγικων που ειρωνευονται ), οι ανθρωποι, πλην ελαχιστων εξαιρεσεων, παραδιδουν απο γενεα εις γενεαν την ιδια βρωμικη – ολεθρια σκυταλη, που οι αρσενικοι αρχηγοι των κλαν – clan πρωτοι τους παρεδωσαν, επιβαλλοντας ιδιοκτησια – αναφροδισια – εξολοθρευση.
Παρακαλω οπως αποσυρετε το πρωτο σχολιο μου
Συμφωνώ μαζί σας αγαπητέ κύριε Καζάση. Ο κόσμος είναι φρικτός. «… όλος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του διαβόλου.» γράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης στην πρώτη επιστολή του, ενώ και ο Χριστός είπε ότι «Οι βασιλιάδες των εθνών καταδυναστεύουν τους λαούς τους, και οι δυνάστες τους τιτλοφορούνται ευεργέτες.» (Κατά Λουκάν 22, 25).
Θυμάμαι και τον Οδυσσέα Ελύτη που έγραψε στην «Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο»: «Αν ήξεραν οι δύστυχοι άνθρωποι πόσο λίγο έπρεπε να ‘ναι το δούναι τους και πόσο πολύ το λαβείν τους, θα τους έστριβε.»
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΕΣΟΛΩΡΑΣ
2 ΙΟΥΛΙΟΥ, 2024 AT 12:18 ΜΜ
Ισως το ανθρωπινο ειδος να εχει χασει οριστικα, ηττημενο απο την ιδια του την αισθηση, την νοηση του, μη δυναμενο, την αναγκαιοτητα να κατανοησει ( οπως ο Σπινοζα παροτρυνει, γραφοντας, οτι η κατανοηση της αναγκαοιτητος σημαινει ελευθερια ) ακρωτηριαζοντας την φυση του, και, κατοπιν, ως συνεπεια νομοτελειακη, εξιδανικευοντας τα υλικα αγαθα.
Καλο σας βραδυ