Στίχοι-Κείμενα: Σαράκης, Χιόνης, Περδίκη, Γρηγοριάδης, Βρεττάκος, Χριστοδούλου, Αγγελάκη Ρουκ, Βέης, Πορφύρας, Κάλας, Πασχάλης, Tόκαρτσουκ, Lenkersdorf, subcomandante Marcos, comandanta Ramona, Νομίδου, Δεληχάτσιου. Θραύσματα ζαπατιστικού λόγου προέρχονται, μεταξύ άλλων, και από το ντοκιμαντέρ “Ellas, las otras, las deveras”.
Σάββατο & Κυριακή στις 17:00, 9-24 Οκτωβρίου
Ένα σημείωμα στο ΠΟΙΕΙΝ για την παράσταση από τις συν-δημιουργούς
Άντζελα Δεληχάτσιου & Βασιλική Νομίδου
Στη μέση μιας πολύβουης μεγαλούπολης, σ’ έναν λόφο με δέντρα δύο γυναικείες μορφές ανακαλύπτουν το χώρο γύρω τους και μέσα τους, τον “ζουν” αρθρώνοντας θραύσματα ποιητικού λόγου, σε μια απόπειρα να συνδεθούν με αυτόν, με το δικό τους εσωτερικό τοπίο αλλά και να συνδεθεί κι ο λόγος, αυτά τα θραύσματα να γίνουν μια φωνή. Μια φωνή που σκοντάφτει στην καταστροφή της φύσης που αναζητά την αλλαγή και τη διαφορά, που αποπειράται να σκιαγραφήσει ένα μέλλον με άλλους όρους. Σε μια χωρική και ταυτόχρονα συμβολική διαδρομή προς ένα δεύτερο τοπίο του λόφου με την εικόνα της πόλης έντονη να συνομιλεί μαζί του, αποπειράται με τελετουργικό τρόπο να αρθρωθεί ένας άλλος πολιτικός λόγος, βαθιά ανθρώπινος και ποιητικός, που εμπνέει και δίνει ελπίδα.
Η δημιουργία της παράστασης υπήρξε ένα μακρύ και ενδιαφέρον ταξίδι∙ ξεκίνησε στο πρώτο λοκντάουν λόγω covid, όπου στις διαδικτυακές τηλεσυναντήσεις μας φανταζόμασταν ότι βρισκόμασταν έξω στη φύση σε σύνδεση με τα δέντρα. Με την πρώτη ευκαιρία, που ήταν η συμμετοχή μας στο Φεστιβάλ Λυκαβηττού τον Οκτώβριο του 2020, δημιουργήσαμε το πρώτο μισό της παράστασης, που βασίζεται στην προσέγγιση της οικο-ποίησης –ποίησης δηλαδή όπου η αναφορά στη φύση περιλαμβάνει την κριτική της ανθρώπινης καταστροφής της. Επιλέξαμε θραύσματα ποιημάτων γραμμένα από Έλληνες ποιητές, βρήκαμε πολλά στο Γλωσσάριο των Ανθέων, σε επιμέλεια της Δώρας Μέντη, και τα ενσωματώσαμε σε μια σωματική δράση σε σχέση με τα δέντρα και το τοπίο μιας συγκεκριμένης τοποθεσίας στον Λυκαβηττό.
Ευτυχείς με τα αποτελέσματα, λάβαμε ενδιαφέρουσα ανατροφοδότηση από τους θεατές, συμπεριλαμβανομένων μερικών που δήλωσαν ότι έμειναν με μια αίσθηση ερήμωσης ή απελπισίας από τις οικολογικές επιπτώσεις στις οποίες αναφερόμασταν. Με αυτό κατά νου, προχωρήσαμε στην έρευνα και ανάπτυξη του δεύτερου μέρους της παράστασης, όπου θέλαμε να διερευνήσουμε εναλλακτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που δημιουργούνται από τον δυτικό τρόπο ζωής μας. Η έρευνα μας οδήγησε στο κίνημα και τη φιλοσοφία των Ζαπατίστας στο Μεξικό, καθώς και σε περαιτέρω έρευνα για τους τρόπους σκέψης των ιθαγενών και τις διαφορές στη δομή της γλώσσας τους. Επίσης, εμπνευστήκαμε και από τη συγγραφέα ΌλγκαΤοκάρτσουκ και την προσέγγιση της όσον αφορά τη γλώσσα και τη σημασία της.
Αυτό που ενώνει τα κείμενα με την ποίηση του πρώτου μέρους είναι ότι το ύφος της γλώσσας τους είναι ποιητικό. Στη γραφή των Ζαπατίστας, που είναι επηρεασμένη από τον ιθαγενικό λόγο, υπάρχει συχνά επανάληψη, ρυθμός και έντονες εικόνες. Η Τοκάρτσουκ επίσης, χρησιμοποιεί τον ρεαλισμό με έναν ιδιαίτερο τρόπο, εισάγοντας μια, σχεδόν, ποιητική “ανάγνωση” του κόσμου. Πιστεύουμε ότι αυτή η ποιητική χρήση της γλώσσας βοηθά τον θεατή να απομακρυνθεί από τον λογικό, καθημερινό τρόπο σκέψης του και τον κάνει πιο ικανό να φανταστεί ότι είναι δυνατοί διαφορετικοί κόσμοι και τρόποι ύπαρξης.
Έπειτα από την εμπειρία των Θραυσμάτων, θα θέλαμε ο θεατής, να έχει την επιθυμία να αγγίξει ένα δέντρο, να αισθανθεί το βήμα του στο χώμα πιο έντονα από πριν, να έχουν ξυπνήσει οι αισθήσεις του, να έχει τολμήσει να οραματιστεί έναν άλλο κόσμο.
********************************************************************************************
TΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Μια μεγαλούπολη. Ενας λόφος. Δύο γυναίκες.
Μια διαδρομή απ’ το Προσωπικό στο Συλλογικό.
Πώς να εξηγήσεις τη ζωή σου σ’ ένα δέντρο πόλεως;
Σε μια πλαγιά του Λυκαβηττού, ανάμεσα στα δέντρα, δύο γυναίκες αναρωτιούνται.
– Πώς μπορεί ένας άνθρωπος της πόλης να συνδεθεί με τη φύση; Πώς την ανακαλύπτει, την εξερευνά, πόσο τη φοβάται, τι εναποθέτει πάνω της;
– Έχοντας επίγνωση της καταστροφής της, πώς διαχειρίζεται το παρόν και οραματίζεται το μέλλον;
– Μπορεί να αντλήσει έμπνευση από έναν μη δυτικό πολιτισμό;
Το Θραύσματα ενώνονται τρυφερά είναι μια site sensitive περφόρμανς στον δημόσιο χώρο του Λυκαβηττού. Μέσα από τη σύνδεση θραυσμάτων ποίησης, πολιτικού και επιστημονικού λόγου επιχειρεί να χτίσει μια γέφυρα μ’ έναν μη δυτικό πολιτισμό, αρθρώνοντας ερωτήματα και αγωνίες που αφορούν την οικολογία και την κοινωνία σήμερα. Βαδίζοντας σε μια διαδρομή χωρική και συμβολική ταυτόχρονα, οι δύο περφόρμερ καταλήγουν να αναζητούν ψηλαφητά την αίσθηση της Ολότητας και την ελπίδα.
Πρώτο τοπίο: Προσωπικό
Με σημείο αναφοράς την προσωπική μας αίσθηση διάσπασης στον σύγχρονο τρόπο ζωής, θελήσαμε να δημιουργήσουμε πρακτικές σύνδεσης με τη φύση χρησιμοποιώντας μια εννοιολογική και αισθητική σύνθεση θραυσμάτων ποιητικού λόγου. Θελήσαμε να πλησιάσουμε αυτό που νοείται ως “φύση” σε μια πόλη, σ’ αυτές τις ρωγμές του τσιμέντου όπου εκείνη στάθηκε πιο δυνατή, χτίζοντας ένα προσωπικό αφήγημα σύνδεσης μαζί της. Εμπνευστήκαμε απο την προσέγγιση και φιλοσοφία της οικοποίησης (ecopoetry), που αναφέρεται στην αντίληψη και το βίωμα των ποιητών για τη φύση, ενσωματώνοντας την κριτική για την καταστροφή της.
Δεύτερο τοπίο: Συλλογικό
Το γεγονός της καταστροφής της φύσης μάς οδήγησε να αναγνωρίσουμε ότι η σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με εκείνη καθρεφτίζει το κυρίαρχο πολιτικό αφήγημα του δυτικού κόσμου. Γι’ αυτό, ερευνήσαμε μη δυτικές κοινωνίες, με κυρίαρχο το ιθαγενικό στοιχείο, που βιώνουν μια άλλη σχέση μαζί της και έχουν καταφέρει, σε κάποιες περιοχές, να χτίσουν ένα διαφορετικό πολιτικό αφήγημα. Εστιάσαμε στους Ζαπατίστας, στην Τσιάπας του Μεξικό.
Η περφόρμανς αποτέλεσε μέρος του προγράμματος του Φεστιβάλ Λυκαβηττού “Δύο Λόφοι”, που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2021.
*****************************************************************************************************
Συνδημιουργοί-ερμηνεύτριες: Άντζελα Δεληχάτσιου, Βασιλική Νομίδου
Επιστημονικός σύμβουλος: Alejandro Curiel Ramírez del Prado – γλωσσολόγος
Ενδυματολογική επιμέλεια: Λουκία Χατζέλου
Φωτογραφίες: Καλλιόπη Βαγιαννάκη
Δημιουργία αφίσας: Βάσω Μεϊντάνη
Υπεύθυνη επικοινωνίας: Στέλλα Πεκιαρίδη
Διάρκεια: 70 λεπτά
Πότε: Σάββατο & Κυριακή στις 17:00, 9-24 Οκτωβρίου
Πληροφορίες/κρατήσεις: 6937760028, tenderfragments@gmail.com
