`
Παίρνοντας δανεικό
το σπίτι μου απʼ τα έντομα
κοιμήθηκα.
*
Μην το ξεχνάς:
βαδίζουμε στην κόλαση
κοιτάζοντας λουλούδια.
*
Όταν θα φύγω,
φύλα καλά τον τάφο
μου, ακρίδα.
*
Γυναίκα,
τι ζεστό το δέρμα
που κρύβει.
*
Το αηδόνι
που σπάνια φαίνεται
δυο φορές σήμερα.
*
Άνθη δαμασκηνιάς
η μύτη,
η καρδιά.
*
Φτάρνισμα.
O κορυδαλλός
χάθηκε απʼ το βλέμμα.
*
Τα γέρικα μπούτια μου
τι αδύνατα
στο φως της φωτιάς.
*
Να κλέψω πεπόνια
το ξέχασα εντελώς
με τη δροσιά.
*
Συστάδες ρείκια,
σανδάλια
ακόμα εύοσμα.
*
Δροσιά αγκαλιάζοντας
τον κάμπο της πατάτας
ο γαλαξίας.
*
Τέλος του χρόνου
κι ακόμα με ψάθινο
καπέλο και σανδάλια.
*
Μια παλιά λιμνούλα
πλάτς! ένα βατράχι.
Θόρυβος νερού.
*
Σελήνη Αυγούστου.
Χασομέρησα δίπλα στη λιμνούλα
όλη τη νύχτα.
*
Ένας άνθρωπος είμαι
που το ρύζι του τρώει
μπρος στη βαλανιδιά.
*
Φεύγει μια μέλισσα
απʼ το βαθύ κάλυκα μιας παιωνίας.
Τι αποχαιρετισμός!
*
Μέρα χειμωνιάτικη
πάνω στο άλογό μου
η σκιά πάγος.
*
Πάνω στη βάρκα
κοιλιές
από αγριόπαπιες.
*
Με φεγγάρι τέτοιο
ο κλέφτης
παύει το τραγούδι.
*
Χαμένο στα καλάμια
μα όταν βγαίνει το φεγγάρι
το κατάλυμά μου.
*
Στέκομαι εδώ
και στέκομαι
και το χιόνι συνεχίζει.
*
Απόψε ως κι εσύ
πας βιαστική
σελήνη του φθινοπώρου.
*
Το μήνυμα του Φωτισμένου
λάμπει στη δροσιά
ενός φύλλου.
*
Μην κλαις
έντομα, εραστές, αστέρια
κι αυτά θα φύγουν.
*
Ο κτηματίας
μου δείχνει το δρόμο
μʼ ένα ραπάνι.
*
Το πρώτο τζιτζίκι:
Η ζωή είναι
σκληρή, σκληρή, σκληρή.
*
Πυγολαμπίδες
μπαίνουν στο σπίτι μου
μην τις υποτιμάτε.
*
Να πεθαίναμε
ανοιξιάτικα άνθη κερασιάς
αγνά και λάμποντα.
*
Από το πρόσωπο των ανθών
να είναι τρομαγμένη
η λεπτή σελήνη;
*
Πως μοιάζει με
την ανάκλασή της στο νερό
η ίριδα.
*
Θα τη ρωτούσα
για το κινέζικο χαϊκού
την πεταλούδα αυτή που πετάει.
*
Δεν ανήκει ούτε
στη νύχτα ούτε στο πρωί
ο ανθός του πεπονιού.
*
Του γερανού οι πατούσες
έγιναν πιο κοντές
στις βροχές του Μαΐου.
*
Ούτε καν
τουλάχιστον ένα σκιάδι
τι μουσκεμένος είμαι, αχ!
*
Από το βάθος της παιωνίας
με κακή διάθεση
προβάλλει η μέλισσα.
*
Ξύπνα, ξύπνα
σε παίρνω για φίλη
πεταλούδα.
*
Μια λεπτή στιγμή
αργεί πάνω στα άνθη
η λάμψη της σελήνης.
*
Θόρυβοι από χειμώνια
πέφτουν καρποί λωτού
πρωινή μπόρα.
*
Τα μαλλιά μου μεγάλωσαν
το πρόσωπο χλόμιασε
βροχές του Μαΐου
*
Από όλα τα μέρη
ρίχνονται τα άνθη
πάνω στο νερό της λίμνης.
*
Το άρωμα από τις ορχιδέες
στα φτερά των πεταλούδων
μπουχτίζει.
*
Σελήνη ταχεία
τα φυλλώματα των δέντρων
κρατούν τη βροχή.
*
Ξεριζώνω άσπρες τρίχες
κάτω από το μαξιλάρι μου
σκληρίζει μια ακρίδα.
`
**************************************************************
«Το χαϊκού του χτες είναι το ποίημα αποχαιρετισμού του σήμερα. Το σημερινό είναι το ποίημα αποχαιρετισμού της αύριον. Δεν έχω γράψει κανένα στίχο στη ζωή μου που να μην είναι το αποχαιρετιστήριο ποίημα μου. Οποιοσδήποτε στίχος που έχω συνθέσει τα τελευταία χρόνια μπορεί να είναι το ποίημα του αποχαιρετισμού μου… ». Λένε πως αυτά είπε ο Ματσούο Μπασό όταν πεθαίνοντας οι μαθητές του του ζήτησαν το τελευταίο του ποίημα. Την άλλη μέρα τους κάλεσε και έδωσε αυτό: Έχοντας αρρωστήσει στο δρόμο/ τα όνειρά μου κάνουν πλιάτσικο/ σε χέρσα υψίπεδα.
Για τη μετάφραση χρησιμοποιήθηκε ως μεσεύουσα γλώσσα η ισπανική του Francisco F. Villalba. Δεν υπάρχει κανείς νόμος που να λέει ότι υποχρεούμεθα να ακολουθήσουμε ως μεσεύουσα γλώσσα την Αγγλική. Η διεκπεραίωση της απαίτησε αρκετές περιόδους φρέσκιας διάθεσης να καταβυθιστούν στη σιωπή όσων εμφανώς δεν λέγονται σε κάθε χαϊκού. Ωστόσο για αντάλλαγμα απελευθέρωνε εικόνες. Με λίγη έγνοια για τις νοηματικές και ηχητικές ανακλήσεις των λέξεων, παναπεί με αργό διάβασμα, υπάρχει η δυνατότητα τα χαϊκού να απελευθερώσουν το άρωμα αιωνιότητας της στιγμής που περιέχουν.
`
Κατά τη συνήθεια μου, η μετάφραση είναι χαρισμένη στο Σπύρο Αραβανή.
‘Ελα, βρε Βασίλη, ζωγράφισες… τύφλα να ‘χει ο φίλος μας ο άπατρις, ο Γιάννης Λειβαδάς!
Ti ωραία χαΙκού
μήπως είναι στολίδια
γιαπωνέζικα ;
……………………………….
συγχαρητήρια στο Ματσούο…στο Φραντσίσκο…στο Βασίλη…και στο Σπύρο
Συγχαρητήρια κύριε Λαλιώτη! Με έχετε κάνει να αγαπήσω και πάλι την ποίηση. Σαράντα χρόνια διαβάζω ποίηση και νόμισα πως στέρεψε η όρεξή μου γι’ αυτή. Η ωραία μετάφρασή σας υπήρξε πράγματι αποτελεσματικό φάρμακο!
Νιώθω και λίγο άσχετος γιατί μέχρι τώρα δεν είχα διαβάσει τα Χάϊκου αυτού του μεγάλου μάσταρα. Να είστε καλά όπου και αν βρίσκεσθε.
Προφανώς, και το γεγονός της ισπανικής, μεσεύουσας, γλώσσας, όπως λες, Βασίλη.
Ωραία πράματα! Τα φχαριστήθηκα.
Μα τον Ματσούο
λάλησε ο Λαλιώτης
ωραία χαικού 🙂
τα σέβη μου
χαρά μεγάλη. ευγνωμοσύνη.