1. Νίκος Ξυδάκης-Ελευθερία Αρβανιτάκη, «Γρήγορα η ώρα πέρασε», (Universal), Ποίηση της Σαπφώς σε απόδοση του Οδυσσέα Ελύτη, Ένα χορικό του Ευρυπίδη σε μετάφραση Κ.Χ Μύρη, Τρία ποιήματα του Διονύση Καψάλη,Ένα ποίημα του Κώστα Καρυωτάκη
Κατά πολλούς ο σημαντικότερος δίσκος της χρονιάς. Δίσκος-έργο κατά τις περασμένες συνήθειες και χρόνια, όταν οι συνθέτες κυκλοφορούσαν μια ολοκληρωμένη εργασία με σαφή προσανατολισμό και όχι ένα παζλ στίχων και μελωδιών ώστε να προσελκύσουν ετερόκλητους πελάτες-καταναλωτές. Η ποίηση της Σαπφώς άκρως ερωτική, (Ολονυχτίς ο σκοτεινός/τα μάτια ο ύπνος κυριεύει/και με καίει, με καίει/και μʼ ανάβει ο πόθος/σύγκορμη), ασθμαίνουσα (Ο Έρωτας που βάσανα μοιράζει ο Έρωτας/ που παραμύθια πλάθει άρπαξε τη ψυχή μου/ και την τράνταξε ίδια καθώς αγέρας απ΄ τα βουνά/ χυμάει μέσα στους δρυς φυσομανώντας) και εσωτερική (Πυρετός κρυφός με σιγοκαίει/ κι ούτε βλέπω τίποτα ούτε ακούω) ενισχύεται από το λυρισμό της μελω-δίας του συνθέτη και την λεπτή χροιά της φωνής της Ελευθερίας Αρβανιτάκη –που ακούγεται περισσότερο κρυστάλλινη και ώριμη από ποτέ-. Ο συνθέτης επέλεξε στο ίδιο έργο να εντάξει και την ερωτική ποίηση του Ευρυπίδη (Ωραία θεά μου μη, μη βάζεις μη/ την παραζάλη μη, στην κάμαρά μου), τους τρυφερά μελαγχολικούς στίχους του Διονύση Καψάλη (Κι είναι νωρίς ακόμη νύχτες με τριζόνια/θα ʽρθουν πολλές, και πάντα η μνήμη θʼ αλλοιώνει) και τον αγωνιώδη λόγο-λυγμό του Κώστα Καρυωτάκη (Η τρικυμία στο πέλαγος και στη ζωή να παύει/ μακριά μαζί σου φεύγοντας πέτρα να ρίχνω πίσω/ να μου λικνίζεις την αιώνια μου θλίψη, καράβι/ δίχως να ξέρω που με πας και δίχως να γυρίσω!). Ξεχωριστή μνεία και εύσημα στον ενορχηστρωτή του δίσκου Βασίλη Κετεντζόγλου που αφουγκράστηκε το λόγο των ποιητών και τον απέδωσε εξαίσια μέσω της επιλογής των οργάνων της ορχήστρας (τσέλο, όμποε, κοντραμπάσο, τρομπέτα, βιόλα κ.α). Ο δίσκος έγινε χρυσός στον πρώτο μήνα κυκλοφορίας του…Η εκδίκηση του ωραίου; Σαφώς….
2. Μάνος Χατζιδάκις, «Αμοργός», (Σείριος), Ποίημα του Νίκου Γκάτσου
Ο Μάνος Χατζιδάκις ξεκίνησε να μελοποιεί το μεγαλειώδες αυτό ποίημα (και μοναδικό) του Νίκου Γκάτσου το 1972 στην Αμερική. Για πολλά χρόνια (μέχρι το 1987) επεξεργαζόταν τις μελωδίες και τις ενορχηστρώσεις. Ωστόσο δεν κατάφερε ποτέ να το ολοκληρώσει. Ο πιστός του μαθητής και εξαίρετος συνθέτης Νίκος Κυπουργός ανέλαβε και ολοκλήρωσε αυτό το έργο δίνοντάς μας την ευκαιρία να ακούσουμε και με-λοποιημένο το έργο που ο ίδιος ο Χατζιδάκις είχε δηλώσει ότι «δεν ξέρω τι θα ήταν η ποίηση χωρίς την ¨Αμοργό¨…». Στο δίσκο τραγουδάνε οι: Μαρία Φαραντούρη, Τάσος Χριστογιαννόπουλος, Δώρος Δημοσθένους και μια μεικτή χορωδία Η μελωδικότητα των στίχων του Γκάτσου συνάντησε την εικονοποιία της μουσικής του Χατζιδάκι. Ευλογημένη συγκυρία. Δεν χωράνε κριτικές και σχόλια για το δίσκο. Απλά κάποιοι στίχοι, έτσι ενδεικτικά: «Τι να μου κάμει η σταλαγματιά που λάμπει στο μέτωπό σου;/Το ξέρω πάνω στα χείλια σου έγραψε ο κεραυνός τʼ όνομά του,/το ξέρω μέσα στα μάτια σου έχτισε ένας αϊτός τη φωλιά του»….Και με τη χαίτη του φεγγαριού σ’ αγκάλιασα και χορέψαμε μες στους καλοκαιριάτικους κάμπους/ Mαύρη μεγάλη μοναξιά με τόσα βότσαλα τριγύρω στο λαιμό τόσα χρωματιστά πετράδια στα μαλλιά σου».
3. Θανάσης Παπακωνσταντίνου, «Η βροχή από κάτω», (Λύρα), Στίχοι του Θανάση Παπακωνσταντίνου, Υλικό από δύο ποιήματα και η φωνή του Νίκου Καρούζου, Ένα ποίημα του Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου πειραματίζεται με την τέχνη και το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερο. Δεν αγχώνεται για την επιτυχία των δίσκων του, αλλά για το πώς θα αποδώσει τη ψυχή και τους ποιητές που αγαπά και για ακόμα μια φορά, τα καταφέρνει εξαιρετικά. Άλλωστε είναι και ο ίδιος τεχνίτης του λόγου, μάστορας των αισθημάτων και εργάτης των λέξεων, δεν τις φοβάται, τις σκάβει (Σε ορυχεία σκοτεινά/πετάω τα σκουπίδια/όσα μου έφερε η ζωή/μα όσα κι εγώ της πήγα/ εκείνα που δεν λέγονται/δεν λιώνουν σε καμίνι/που θα τα πάρει ο διάβολος/να κάνει κομποσκοίνι). Επιλέγει σε ένα ακόμη δίσκο του να μελοποιήσει ποιητές και τα καταφέρνει και πάλι εξίσου καλά. Χρησιμοποιεί τη φωνή και το λόγο του Νίκου Καρούζου (Με τα μάτια κοιτάζω ψηλά/με τα χέρια γιορτάζω τη λάσπη) σε ένα τραγούδι γεμάτο ηχόχρωμα, ένα μελωδικό σύμπαν που και ό ίδιος ο ποιητής κατοικεί ώστε να «μην νηστεύει η ψυχή του από πάθη»….Το ποίημα του Λόρκα που επέλεξε είναι από μόνο του ικανό για διδακτορική διατριβή: «Όνειρο η ζωή δεν είναι/κι όποιος πόνεσε στον πόνο/πάντοτε θε να πονάει/κι όποιος θάνατο φοβάται/θα τον κουβαλά στους ώμους». Ένας δίσκος απαιτητικός. Θέλει ανοιχτό μυαλό και χρόνο. Σαν ένα soundtrack βιβλίου ποίησης.
4. Μαρία Βουμβάκη, «Το τερραίν του παραδείσου», (Σείριος), Ποίηση: Μίλτος Σα-χτούρης, Νάνος Βαλαωρίτης, Κώστας Καρυωτάκης, Μαρία Πολυδούρη, Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, Γιάννης Σκαρίμπας, Δημήτρης Παπαδίτσας, Νίκος Κα-ρούζος, Γιώργος Σεφέρης, Κική Δημουλά, Κωνσταντίνος Καβάφης, Οδυσσέας Ελύτης
2006 και δίσκος με μελοποιημένη ποίηση του Νίκου Αλέξη Ασλάνογλου (Το πέρασμά σου τα μεσάνυχτα απʼ την πόλη/κάτω από τα μαραμένα δέντρα ως τη θάλασσα/είναι για μένα βάλσαμο κι αγάπη), του Γιάννη Σκαρίμπα (Να ναι σα να μας σπρώχνει ένας αέρας μαζί/προς έναν δρόμο φιδωτό που σβει στα χάη), του Νίκου Καρούζου (Κανένας άγγελος δεν αρρωσταίνει/κι ούτε θέλει τόνωση/κανένας ίσκιος δεν είναι σʼ απομόνωση) και άλλων, σύγχρονων και μη, ποιητών; Ακούγεται σαν σύντομο ανέκδοτο…Και όμως είναι πραγματικότητα. Η Μαρία Βουμβάκη ρισκάρει και αναμετριέται με λόγο πυκνό και δυσνόητο και χωρίς -σε πολλά από τα ποιήματα, εξαιτίας του ελεύθερου στίχου τους- τις ευκολίες της μελοποίησης. Κυρίως όμως αναμετριέται με την βραδυκίνητη εποχή και τα δισκογραφικά βαρίδιά της. Αποδεικνύεται όμως γερή παίκτρια και το τελικό αποτέλεσμα είναι υπέρ της. Δίσκος χειροποίητος, με γερές δόσεις μελωδίας και με τραγουδιστική εκφορά μακριά από τη συνηθισμένη. Η Βουμβάκη απαγγέλει τραγουδιστά τα ποιήματα, τονίζει τα φωνήεντά τους και δίνει τη δική της, γυναικεία ματιά, συνδημιουργός με τις μελωδίες της, των ποιημάτων Παρολʼ αυτά δεν ξέρω τι τύχη θα έχει στις δισκοθήκες του κόσμου και στα ραδιόφωνα αυτός ο δίσκος, ποιοί και πόσοι ανοικτόμυαλοι ραδιοφωνικοί παραγωγοί θα τον παρουσιάσουν, πόσοι κριτικοί θα ασχοληθούν μαζί του, σε ποια περιοδικά θα διαφημιστεί…Οι εραστές της ποίησης ωστόσο έχουν μάθει να ζουν σαν τα λαγωνικά…Βρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα για το θήραμά τους…Οπότε δεν έχουν ανάγκη διαφημιστές και κράχτες.
Υ.Γ 1. Το 2006 επανακυκλοφόρησαν (ευτυχώς !!!) 3 σπουδαίοι δίσκοι με μελοποιημένη ποίηση. Ο δίσκος του Κυριάκου Σφέτσα «Στο δρόμο» (1981) με την κοφτερή ποίηση και απαγγελία της Κατερίνας Γώγου, ο περίφημος «Ερωτόκριτος» (1976) του Βιτσέντζου Κορναρου, σε ενορχήστρωση Χριστόδουλου Χάλαρη, με ερμηνευτές τον ανυπέρβλητο Νίκο Ξυλούρη και τη νεότατη τότε Τάνια Τσανακλίδου και ο δίσκος «Καπνισμένο Τσουκάλι» (1975) του Χρήστου Λεοντή σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου με ερμηνευτές και εδώ τον Νίκο Ξυλούρη και την Τάνια Τσανακλίδου.
Υ.Γ 2. Ο δίσκος του Χατζιδάκι κυκλοφόρησε τέλη 2005 για αυτό και μπορεί να λογαριαστεί ως δίσκος της σοδειάς του 2006
