Κιμμερία

[Cimmeria]

                                                «Mein Sohn, es ist ein Nebelstreif»

                                                                        Goethe, Erlkönig

Άβυσσο άξαφνη απιθώνω

ανάμεσα σε δυο βάτα γειτονικά. Απλώνω

πέπλο τυφλό στη θάλασσα πάνω,

έτσι που πια να μη γνωρίζεις πού τελειώνει

κι αρχίζει η θάλασσα κι ο ουρανός. Γεμίζω

τη σιωπή με δίνες συγκεχυμένες,

βήματα βουβά και πνιχτούς αναστεναγμούς.

Κάθε φωνή (σου είναι ακατάληπτες, κι ούτε καμιά τους

κατανοείς από πού προέρχεται) σου μοιάζει

θρήνος ή απειλή. Κι αν καμιάν αναλαμπή

πιστέψεις κάποτε πως νιώθεις, ψευδαίσθηση είναι

και διαμιάς σβήνει, αφήνοντάς σε

στη σκιά τη νοτερή, καθώς συμβαίνει

στου πυρετού το κατώφλι: γιατί κι εκεί με συναντάς.

Μια βεβαιότητα σου δίνω μοναχά:

πώς όλα είν’ αβέβαια. Ευτυχία, δυστυχία

είν’ εξίσου τυλιγμένες μες στη δικιά μου την καταχνιά.

Ποιαν από τις δυο θα συναπαντήσει

το χέρι σου καθώς προχωρά ψηλαφητά;

Τούτο ας είναι για σένα παρηγοριά (ή προειδοποίηση):

κανένα κράτημα δεν είναι στέρεο∙ το καθετί

αέναα μέσα σε κάτι άλλο διαλύεται.

Ιδού ο χρησμός μου για τη μοίρα σου

του ανδρός.

Κι όμως το στήθος μου

είναι γλυκό και τ’ αγκάλιασμά μου

δελεαστικό, σαν μέσα του σε καλώ

να χαθείς, δίχως να ξέρω

μήτ’ εγώ η ίδια, αν εκεί μέσα θα βρεις τη γαλήνη

ή μια πτώση δίχως τέλος.

ΠΟΥ ΝΑ ΚΟΙΤΑΞΕΙΣ ΤΩΡΑ

Πού να κοιτάξεις τώρα!
Όπου κι αν γυρίσεις τη ματιά σου,
η ψυχή σου σπαρμένη θάνατο!
Όλος αυτός ο όλεθρος γύρω σου
τίνων όνειδος;
Τα χαλάσματα που πατάς ξυπόλυτος,
τον μπαζωμένο τάφο
με συντρίμμια–
με τους γονείς και τ’ αδέρφια σου–
και με τ’ άλλα τα παιδιά–
τα παιδιά που παίζατε μαζί–
τίνων έργο είναι;
Γιατί;
Γιατί τους θάψανε με βόμβες;
Πού να κοιτάξεις τώρα!
Η ζωή τριγύρω σου ψάχνει τα κομμάτια της!
Το παιδάκι που ’ναι σκυμμένο δίπλα σου–
και το παιδάκι που φεύγει τρέχοντας–
στον ίδιο τάφο ξυπόλυτα πατάτε!
Ξυπόλυτο και το παιδάκι που κείτεται ασάλευτο–
δεν το αναζήτησε κανείς!
Το χεράκι του…
κοίτα!…
δεν γράφει κάποιο όνομα.
Όρθιος!
Ακίνητος!
Η παιδική ματιά σου
παγωμένη!…
στο βάθος!…
στα γκρεμισμένα όνειρα–
στη Λωρίδα της Γάζας–
στο απέραντο νεκροταφείο–
στους χιλιάδες νεκρούς και αγνοουμένους–
εκεί!…
εκεί που παίζουν τώρα ξυπόλυτες ψυχές.
Πού να κοιτάξεις τώρα!
Τα παιδιά που είδες
δεν ήτανε σκυμμένα σε παιχνίδι,
δεν έτρεχαν ξέγνοιαστα γελώντας·
τα παιδιά που είδες
ήταν σκυμμένα με απορία στα παιχνίδια των μεγάλων,
έτρεχαν κυνηγημένα στους κανόνες του θανάτου τους!
Τα παιχνίδια των μεγάλων πόσο αταίριαστα με τα δικά σας–
δεν ξέρουν να ‘‘σκοτώνουν’’–
δίχως διάκριση…
σκοτώνουν τα ίδια τα παιδιά–
σκοτώνουν το παιχνίδι.
Ίσως αυτοί που ‘‘παίζουν’’ τώρα
ποτέ τους να μην ήτανε παιδιά,
ποτέ τους να μην παίξανε στ’ αλήθεια,
ποτέ τους να μην αγγίξανε αληθινό παιχνίδι.
Πού να κοιτάξεις τώρα!
Όπου κι αν γυρίσεις τη ματιά σου,
η ψυχή σου θερίζει θάνατο!
Όλος αυτός ο όλεθρος γύρω σου,
τί όνειδος!…
Τί όνειδος για μας!!!

Θέατρο Εκάτη, Εκάτης 11, πλ. Κυψέλης, τηλ. 2106401931. Κάθε Σάββατο στις 9 μ.μ. και Κυριακή 7 μ.μ.

Δράμα μεγάλης δραματικής δύναμης και αρίφνητου πόνου. Κανένα άλλο έργο του Ίψεν δεν συγκεντρώνει τόσο σπαραγμό και συμπόνια. Οι ήρωες έχουν τρυφερότητα, οίκτο, εγωισμό και σκληρότητα. Δυνάστης η φτώχεια με επενδυτή τα όνειρα. Το έργο παρουσιάζει την ψυχική καταρράκωση μιας οικογένειας που συντηρείται με αυταπάτες που τις συμβολίζει μια σακατεμένη αγριόπαπια που την φυλάνε στην σοφίτα τους, και την φροντίζουν η εγγονή Έντβιγκ και παππούς Έκνταλ. Η αγριόπαπια, είναι το τραγικότερο σύμβολο του ζωτικού ψεύδους. Ο παραμικρός φθόγγος αλήθειας αποκαλύπτει την ψυχική τους διάλυση και συντρίβει το κίβδηλο κόσμο τους…

Το δράμα παίζεται στο σπίτι ενός αποτυχημένου φωτογράφου του Γιάλμαρ Έκνταλ που έχει μια επίφαση ευτυχισμένης ζωής που την καλύπτει η στίλβη των ψευδαισθήσεων και της αυταπάτης. Καταρρέουν τα πάντα, όταν εισβάλει ένας ιδεαλιστής ο Γκρέγκερς Βέρλε και φανερώνει την αλήθεια και τους εξοντώνει. Η Γκίνα, η γυναίκα του Γιάλμαρ, ήταν ερωμένη του πατέρα του, του Γέρο Βέρλε. Αποδεικνύει πως η κόρη του η Έντβιγκ δεν είναι δικό του παιδί και έτσι έρχεται η καταστροφή. Η μικρή Έντβιγκ μαθαίνοντας την αλήθεια αυτοκτονεί.

Από το βιβλίο: «γυναικών μικρές και πολύ μικρές ιστορίες», εκδ. Μελάνι, 2010

Κοιτάζει τα χέρια της. Πώς έγιναν έτσι; Πού βρέθηκαν τόσες φλέβες, τόσες ελιές και σημάδια, τόσες ρυτίδες στα χέρια της; Εβδομήντα χρόνια τα κουβαλάει μαζί της και ποτέ δεν γύρισε να τα κοιτάξει. Ούτε τότε που ήταν χλωρά, ούτε που μέστωσαν, ούτε που μαράθηκαν, ώσπου ξεράθηκαν. Όλα αυτά τα χρόνια η έγνοια της ήταν αλλού, όχι στα χέρια της: μην κοπεί, μην καεί, μην τρυπηθεί, μην το παρακάνει το βράδυ με τον άντρα της –όποτε τύχαινε, μια στις τόσες– κι ακούσει πάλι τα λόγια του, καρφί στην καρδιά της “πού τα ‘μαθες αυτά μω γυναίκα;” Κοιτάζει τα χέρια της σαν να τα βλέπει πρώτη φορά. Ξένα της φαίνονται, καθώς κάθονται άνεργα πάνω στη μαύρη ποδιά της, σαν προσφυγάκια. Έτσι της έρχεται να τα χαϊδέψει.
Και τι δεν τράβηξαν αυτά τα χεράκια, στα κρύα και στα λιοπύρια, στη φωτιά, στα νερά, στα χώματα, στα κάτουρα και στα σκατά. Πέντε χρόνια κατάκοιτη η πεθερά της, αλύχτησε ώσπου να της βγει η ψυχή.
Κοιτάζει πάλι τα χέρια της. Τι θα τα κάνει; Να τα κρύψει κάτω από την ποδιά της να μην τα βλέπει, να τα χώσει στην περούκα της διπλανής, που κοιμάται με το κεφάλι γουλί, να τα βάλει στις μάλλινες κάλτσες που της έφερε ο γιος της μόλις του ‘πε ότι κρυώνει εδώ στο γηροκομείο που την έριξε η μοίρα της; Τόσα χρόνια δεν γύρισε να τα κοιτάξει και τώρα δεν μπορεί να πάρει τα μάτια της από πάνω τους. Κι όταν δεν τα κοιτάει ή κάνει πως δεν τα κοιτάει, την κοιτάνε αυτά.
Άνεργα χέρια, τι περιμένεις, αφού δεν έχουν δουλειά κάθονται και κοιτάνε. Δεν είναι που κοιτάνε, άσ’ τα να κοιτάνε, είναι που κοιτάνε σαν να θέλουνε κάτι. Ξέρει τι θέλουν: να τα χαϊδέψει.