Κυριακή μετά τον πόλεμο

Για δυο που ξανανταμώνουν μια

Κυριακή μετά τον πόλεμο

μπορεί άραγε

να ξανανθίσει η έρημος της θάλασσας;

…αγάπα με –λέει αυτός– σαν επωδό

αγάπα με μ’ όλη σου τη δύναμη

με τη δύναμη μιας ρεβάνς για όλ’ αυτά τα χρόνια…

Όμως

…τους πρώτους τού πολέμου καιρούς

όταν δεν υπήρχαν Κυριακές

παρά μόνο μία άνοστη απελπισία, ένα σάστισμα

σήμαντρων, κατάλοιπο

καπνού που άραξε αρόδο

του τελευταίου ποσταλιού από το Άμστερνταμ…

Να, τώρα καταβροχθίζονται με τα μάτια,

δοκιμάζει ο ένας τον άλλον κρυφαγγίζουν τα χέρια

πάνω στο υφαντό του τραπεζιού.

…θάλασσα για χρόνια μονήρης

χρόνια προσμετρούμενα με κύματα

ένας άτονος θαλασσινός βραχίονας

καιρού που πέτρωσε στο διάκενο

της αφωνίας…

Είναι άραγε δυνατόν να ξανανθίσει η έρημος της θάλασσας;

Να όμως που αλληλοσμίζονται προσεκτικοί

ευγενικοί και σχεδόν τρυφεροί

– Βρετανός αυτός αυτή Φλαμανδή –

κι έπειτα ρίχνονται στο νταλαβέρι της σχέσης

σήμερα κιόλας που δεν είναι καν Κυριακή.

(1982)

Δίγλωσση έκδοση. Ανθολόγηση: Μίρζα Πούριτς/ Πρόλογος: Μάρκο Πογκατσάρ / Μετάφραση από τα Αγγλικά: Ασημίνα Ξηρογιάννη

*

Μαρτίνα Βίνταϊτς, Ματέα Γιούρτσεβιτς, Ντάβορ Ιβανκόβατς, Ντίνκο Κρέχο, Λουτσία Μπούτκοβιτς, Άλεν Μπρλεκ, Αντονία Νοβακόβιτς, Μαρία Ντεγιανόβιτς, Ντάρκο Σεπαρόβιτς, Μόνικα Χέρτσεγκ

Martina Vidaić, Mateja Jurčević, Davor Ivankovac, Dinko Kreho, Lucija Butković, Alen Brlek, Antonija Novaković, Marija Dejanović, Darko Šeparović, Monika Herceg

Monica Herceng, “Θάνατοι κουνελιών” 

αποθηκεύσαμε προσεκτικά τον θάνατο στα ζώα

τα ταίσαμε φρεσκοκομμένο χόρτο και σανό

τότε πήραμε τον θάνατο από αυτά ανώδυνα

με ένα μόνο κόψιμο κάτω από το λαιμό

τα δέρματα των κουνελιών τεντώθηκαν πάνω στα παλιά ξύλα καρυδιάς

σαν ένα υπερμέγεθες παλτό

και δίπλα στο γούνινο κοστούμι

οι μυς που είχαμε απογυμνώσει

μας κοίταξαν ντροπιασμένοι

και ταλαντεύθηκαν στις ριπές του ανέμου

η μητέρα βρήκε του πατέρα το δύσκαμπτο σώμα

από το κλουβί του κουνελιού

ένα πρωινό του Σεπτέμβρη

κατανοώντας ένα αξίωμα

που σπάνια έχουμε κατά νου

ο θάνατος με τον οποίο ταίζουμε τους άλλους

μερικές φορές επιστρέφει

πίσω σε μας

Poema para ser leído y cantado

Sé que hay una persona
que me busca en su mano, día y noche,
encontrándome, a cada minuto, en su calzado.
¿Ignora que la noche está enterrada
con espuelas detrás de la cocina?
Sé que hay una persona compuesta de mis partes,
a la que integro cuando va mi talle
cabalgando en su exacta piedrecilla.
¿Ignora que a su cofre
no volverá moneda que salió con su retrato?
Sé el día,
pero el sol se me ha escapado;
sé el acto universal que hizo en su cama
con ajeno valor y esa agua tibia, cuya
superficial frecuencia es una mina.
¿Tan pequeña es, acaso, esa persona,
que hasta sus propios pies así la pisan?
Un gato es el lindero entre ella y yo,
al lado mismo de su tasa de agua.
La veo en las esquinas, se abre y cierra
su veste, antes palmera interrogante…
¿Qué podrá hacer sino cambiar de llanto?
Pero me busca y busca. ¡Es una historia!

Για πολλούς ο κορυφαίος Αμερικανός ποιητής του 20ού αιώνα, σε κάθε περίπτωση ο πιο λαοφιλής, ο Robert Frost (1874-1963) γεννήθηκε στην Καλιφόρνια, πέρασε όμως τα περισσότερα και πιο σημαδιακά χρόνια της ζωής του στη Νέα Αγγλία. Η ποίησή του συνδυάζει την αμεσότητα με την βαθύνοια, την αυστηρή φόρμα με τον πιο απέριττο, καθημερινό τόνο, την μουσικότητα με τον αλληγορικό συμβολισμό. Τα τρία ποιήματα που ακολουθούν, ίσως τα πιο γνωστά του, δεν λείπουν από καμία ανθολογία της αγγλόφωνης ποίησης.

ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΗΡΑ

Στο δάσος έσμιγαν δυο μονοπάτια
και να τα πάρω δεν γινόταν και τα δυο
κι ώρα πολλή, όσο έφταναν τα μάτια
μες στα χαμόκλαδα έψαχνα, τα ελάτια,
τα ίχνη του ενός πού σβήνουν μήπως βρω.

Κι έπειτα πήρα τ’ άλλο, εξίσου ωραίο,
κι ίσως να τ’ άξιζε στ’ αλήθεια πιο πολύ,
τη χάρη του έχω, τη σκιά του να τη λέω,
αν κι απ’ το διάβα εκεί παλιό και νέο
είχε η χλόη του κι εκείνου πια τριφτεί.

Στο πρώτο φως ολόιδια είχαν προβάλει
για να τα περπατήσω εγώ.
Ω, τό ’να για μια μέρα τ’ άφησ’ άλλη!
Μα όπως σε δρόμο ο δρόμος φέρνει πάλι
πίσω αμφέβαλα αν θα ξαναρθώ.

Χρόνια από τώρα, μ’ ένα αχ πνιγμένο
θα τα ιστορώ σε κάποιους όλ’ αυτά:
δυο μονοπάτια εκεί, το μέρος ξένο,
και πήρα το πιο λίγο πατημένο,
αυτό ’ταν όλο κι όλο η διαφορά.

«Έπειτα από κάποιες πιπεράτες φάρσες του Μεσαίωνα, το ερωτικό – πορνογραφικό θέατρο, ειδικότερα στο Παρίσι, κατά τις πρώτες δεκαετίες του 18^ου αιώνα, γνώρισε μία πληθωρική άνθιση […]

Τα θέατρα της συντροφιάς (théâtres de société), όπως κατ’ ευφημισμόν ονομάζονταν οι ιδιωτικές, παράνομες σκηνές, έγιναν μόδα, περισσότερο από μόδα, έγιναν η παριζιάνικη μανία. Τα νεοκατασκευαζόμενα σπίτια αποκτούσαν τη θεατρική αίθουσά τους και τα παλαιότερα διασκεύαζαν κάποιο σαλόνι σε σκηνή.

Επιφανείς αριστοκράτες και πάμπλουτοι αστοί εξαγόραζαν έναντι σεβαστού τιμήματος τις υπηρεσίες των διάσημων συγγραφέων της εποχής, όπως και των επιφανέστερων πρωταγωνιστών και κυρίως πρωταγωνιστριών του θεάτρου, για να παρουσιάσουν σε λίγο-πολύ κλειστούς και μυημένους κύκλους τα ερωτογραφήματα στα οποία συμμετείχαν ή και πρωταγωνιστούσαν οι ίδιοι […]

»Ο Γκυ Ντε Μωπασάν (1850 – 1893), όχι για λόγους κερδοσκοπίας, όπως ένα πλήθος γνωστών ομοτέχνων του τον περασμένο αιώνα, αλλά για λόγους καθαρής ευχαρίστησης και διασκέδασης, υπέκυψε σ’ αυτή τη μανία συγγραφής και αναπαράστασης ερωτογραφημάτων, γράφοντας το «À la Feuille de rose, Maison turque», για την ελληνική μετάφραση του οποίου επιλέχθηκε ο τίτλος «Ένα χαρέμι στο Παρίσι».

Μια συντροφιά ανδρών σε κατάσταση οίστρου και γέλωτος, ως κακά παιδιά, άτακτα παιδιά, συνέθεσαν αυτή την περίεργη κωμωδία υπό την διεύθυνση του μεγάλου δασκάλου.

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στις 19 Απριλίου του 1875 στο ατελιέ του ζωγράφου Λελουάρ, φίλου του συγγραφέα κι έπειτα μία δεύτερη φορά στις 31 Μαΐου 1877 παρουσία των χαχανιζόντων Φλωμπέρ, Τουργκένιεφ, Αλφόνς Ντωντέ και των αδελφών Γκονκούρ».

Ανδρέας Στάικος

`

************************************************************************

`Scène I

Miché – Crête de Coq

MICHÉ
Eh bien ! Crête de Coq, tout est-il prêt ?

CRÊTE DE COQ
Oui, Monsieur.