Το κείμενο περιλαμβάνεται στην έκδοση: «Με μια σχεδία» – Ανθολογία μικροδιηγήματος «100 λέξεις σε 100 ώρες για τη “Σχεδία”», εκδ. Παρατηρητής, 2020

ΣΧΕΔΙΑ

-Είναι εντάξει η απόσταση τώρα;
-Ένα, δύο, τρία… κι ακόμα άλλο ένα για σιγουριά –τρία μέτρα είπαν στο ραδιόφωνο.
– Είσαι καλύτερα; Πώς είναι ο βήχας σου;
-Μια χαρά είμαι. Είδες πόσα περιστέρια μαζεύτηκαν σήμερα;
-Πρώτη φορά βλέπω τόσα πολλά στην πλατεία. Είσαι ακόμα ζεστός;
-Βρήκαν ευκαιρία τώρα που έμειναν όλοι στα σπίτια τους.
Δώσε τους λίγο ψωμάκι.
-Εσύ καις!
-Κοίτα, έκρυψαν ολότελα τα πλακάκια… θάλασσα ολόκληρη… κύματα…
-Σήκω πάνω! Πάμε να βρούμε βοήθεια!
-Με σηκώνουν! Κοίτα…
-Σήκω! Μ’ ακούς; M’ ακούς;
-Τον νου σου, ν’ αντέξει η σχεδία…

`

*****************************************************************************************

Η ιστορία της συγκεκριμένης σχεδίας-έκδοσης συνυφαίνεται με την εμφάνιση στα τέλη του Φεβρουαρίου του 2020 του κορωνοϊού και στη χώρα μας και, ιδίως, με τη λόγω καραντίνας και κλεισίματος στο σπίτι αδυναμία πώλησης της «Σχεδίας». Του περιοδικού δηλαδή της πολυπληθούς στα αστικά κέντρα κοινωνικής ομάδας των αστέγων, που καθιστούσε την ήδη δύσκολη βιωτή τους ακόμη δυσκολότερη, αποστερώντας τους από τους δρόμους προς την αξιοπρέπεια και το μαχητό της λιτής τους επιβίωσης.

Από αυτήν τη δεινή πραγματικότητα των αστέγων συμπολιτών αφορμώμενοι, μια ομάδα Κομοτηναίων, τέσσερις συγγραφείς, έγκλειστοι μεν στο σπίτι, με στραμμένο όμως το βλέμμα στην κοινωνία, οι: Σπύρος Κιοσσές, μέλος Ε.ΔΙ.Π. του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ και συγγραφέας, Φωτεινή Ναούμ, συγγραφέας-αρθρογράφος, Χάρης Μιχαλόπουλος, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ και ποιητής, Ξανθή-Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, φιλόλογος-επιμελήτρια εκδόσεων, σε συνεργασία με τις εκδόσεις «Παρατηρητής της Θράκης», ανέλαβαν την πρωτοβουλία για έναν Διαγωνισμό μικροδιηγήματος με τίτλο «100 λέξεις σε 100 ώρες για τη “Σχεδία”», με στόχο να στηρίξουν, και έμπρακτα, τους συνανθρώπους που «ταξιδεύουν» στη θάλασσα της ταραγμένης σύγχρονης εποχής με μόνη τους σχεδία, τη «Σχεδία».

Ο Διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2020 και στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, καθώς τα κείμενα που απεστάλησαν ξεπέρασαν τα 1200. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε και η συμμετοχή στο εγχείρημα (εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας) καταξιωμένων Ελλήνων συγγραφέων, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν ασμένως και αμέσως στην πρόσκληση των μελών της επιτροπής.

αντί προλόγου

ουράνια σκοτείνιασαν μαύρα

σύννεφα στα μάτια επισκίασαν φως

ανατολής στα βλέφαρα χτες

μαγνητισμένη ξημέρωσε βλέμμα

τόλμης το γύρισμα της πλάτης σε

ακινησία υπνωτισμένη δεν τόλμησα

θυμό λύπη ή μετάνοια ασάλευτη σε

λήθαργο βυθισμένη ταξίδι μαζί σου

σκοτείνιασες και πάλι  ουρανό

απειλητικό άστραμμα φωτίζει

σκοτάδι θυμού με κεραυνούς να

καταπραΰνει κάψα και εγώ να

δροσίσω πίκρα στόματος να ξεπλύνω

κορμί από χώμα να αναδυθεί

μυρωδιά υγρής ψυχής.

`

ο σταυρός στον ουρανό
ένας τάφος στερεωμένος

με το υδρόφυλλο σύννεφο
χειρονομίες φτιάχνει
που κόβουν στη μέση το γιορτινό της μέρας

λίγο πιο κάτω ο άνθρωπος
ν’ αφαιρεί από το βάρος του

*

υπάχει ένα δέντρο που θυσιάζει σύννεφα
μα κι αν στην πρώτη φύτρα επέστρεφε
πάλι τ’ αγίνωτά του μέλη θα περίμενε ν’ απλώσει
ή θα ρίζωνε βαθύτερα ακόμη;

ένα λεπτόκορμο κυπαρίσσι
μας φοράει

ΠΥΡΕΤΟΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ

Φωτιά που καίει τα σώματα

και τι να πρωτοσβήσεις

Για την αφή της φλόγας μίλησα

για τις στάχτες ακόμη περιμένω

τον πυρετό στα υποσέντονα

σαράντα βαθμοί υπό σκιά

σαράντα κάτω απ’ τη μασχάλη

κιτρίνισε από νωρίς ο ουρανός

και τα μικρόβια στο στρώμα

κι ούτε πυροσβεστήρας

να σπάσει λίγο τη μονοτονία

Οι δυο ζωές δε φτάνουνε

γιατί ο δικός μας κόσμος

έχει αλλιώτικους ρυθμούς

τίποτα άλλο δεν είμαστε

παρά ο σπόρος δέκα λέξεων

σπασμένων ως επί το πλείστον

κι ο ποντικός του Κάφκα

στο τελευταίο δωμάτιο

Ξεκαθάρισμα λογαριασμών

και μετά η θάλασσα

να πνιγούνε τα αντιβιοτικά

Η ΡΙΜΑ ΕΥΚΟΛΗ, Η ΖΩΗ ΔΥΣΚΟΛΗ

Θαμπώνεται η ζωή μου, κι αφού βρέχει

πάω κι εγώ κάτω απ’ το τούνελ εκεί που

είν’ όλα υγρά, χωρίς όμως να βρέχει.

Εδώ μες στ’ άγνωστο το πλήθος, που όλο τρέχει

και πάει να κάνει πράγματα γνωστά

πάω κι εγώ να κάνω πράγματα κοινά.

Από τους άλλους πιο κοινός, δεν ξέρω πού

να πάω με το νωθρό μου βήμα, που δεν θέλει

κοινό να φαίνεται σ’ εμένα μα κι αλλού.

Ξάφνου όταν μια ματιά που ξέρει πού

στο σώμα μου να πάει και δεν το θέλει

με ξυπνά αστράφτοντας – κι είν’ ήδη αλλού.

Μάταια την ψάχνω εγώ σ’ ένα παλιό

σύμπαν που ’χα άλλοτε φίλο καλό.

`

Κι όταν δεν την σκεφτόμουν πλέον άλλο

αντήχησε κάτω απ’ το τούνελ μια όλο μπρίο

φωνή που σκέπασε οτιδήποτε άλλο.

Ήταν μεταθανάτιο, μακρινό αντίο

μεταθανάτιο στην καρδιά μου, όχι μακριά

απ’ ό,τι φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά.

`

*********************************************

`

Ο Σάντρο Πέννα (Sandro Penna, 1906-1977) θεωρείται σήμερα ένας από τους σημαντικότερους ιταλούς ποιητές του 20ού αιώνα και τέσσερις δεκαετίες ύστερα από τον θάνατό του το ενδιαφέρον για το έργο του αυξάνεται σταθερά, ενώ και η κοινότητα των αναγνωστών της ποίησής του γίνεται πολυπληθέστερη, τόσο στην Ιταλία όσο και σε άλλες χώρες, μέσω των μεταφράσεων.

Με δεδομένη αυτή τη σύγχρονη, πληθωρική πλέον, πρόσληψή του, τίθεται το αφετηριακό ερώτημα αν αυτό που κυρίως ελκύει, γοητεύει ή και συναρπάζει τους αναγνώστες του ποιητή Πέννα είναι η απόκλιση ή η παράβαση ως δεσπόζον γνώρισμά του.

Προκειμένου να απαντηθεί το ερώτημα, αξίζει να παρατεθούν και να σχολιαστούν, στη συνέχεια, κάποιες ουσιαστικές κρίσεις για το σχεδόν μόνιμο θέμα της ποίησης του Πέννα, τη λατρεία των αγοριών με άλλα λόγια, για την ομοφυλόφιλη επιθυμία και τον ομοφυλόφιλο έρωτα (ειδικότερα, τον έρωτα ενός παιδεραστή).