Συναντώ δεξιά και αριστερά την πεποίθηση ότι για να μεταβληθεί η φιλοσοφία των θεμάτων των Πανελλαδικών (περί Βιολογίας ο λόγος) απαιτείται αλλαγή του συγγράμματος, αλλαγή του εκπαιδευτικού συστήματος, εξέλιξη του Homo sapiens σε άλλο βιολογικό είδος και άλλα … κοσμοϊστορικά.

Κολοκύθια ριγανάτα, φρονώ ταπεινά. Διατηρούμενης της ύλης, του σχολικού βιβλίου και του εκπαιδευτικού συστήματος ως έχει, μπορεί ευκολότατα η εξέταση από… δοκιμασία διαδοχικής σπαζοκεφαλιάς, να γίνει εξέταση Βιολογίας (περισσότερης έστω), αλλάζοντας, απλώς, τους θεματοδότες (ή, ορθότερα, τις προθέσεις τους), δίχως ουδεμία έκπτωση στο βαθμό δυσκολίας των θεμάτων. Στέκομαι ιδιαίτερα σε αυτό το τελευταίο, διότι συχνά ψυχανεμίζομαι την ύπαρξη μιας συλλογικής πεποίθησης, ότι μόνον μέσω… σπαζοκεφαλιάς μπορεί να επιτευχθεί δυσκολία. Ε, λοιπόν, όχι.

Στο φετινό τρίτο ζήτημα, στο μάθημα της Βιολογίας, αντιγραφή ενός τμήματος DNA συνέβαινε σε περιβάλλον ραδιενεργών ριβονουκλεοτιδίων ουρακίλης και δεοξυριβονουκλεοτιδίων γουανίνης. Οποία πρωτοτυπία! Ο θεματοδότης ζητούσε από τους υποψηφίους να μετρήσουν ραδιενεργά νουκλεοτίδια σε διάφορες φάσεις της αντιγραφής, με την ελπίδα να ξεχωρίσουν οι καλοί από τους μέτριους και τους κακούς στη βάση της παρατηρητικότητας και της ορθής καταμέτρησης νουκλεοτιδίων. Θεός φυλάξοι αν γίνει γιατρός κάποιος που δεν πρόσεξε ότι τα ριβονουκλεοτίδια γουανίνης δεν είναι ραδιενεργά και τα μέτρησε κι αυτά ως τέτοια! Είναι μέγα και ουσιώδες το σφάλμα, ελλιπής η βιολογική γνώση.

Θα τολμήσω να προτείνω κάτι διαφορετικό.

Δίκλωνο μόριο DNA αντιγράφεται in vitro σε περιβάλλον ραδιενεργών νουκλεοτιδίων. Αν στο μίγμα των μορίων που τελικώς προκύπτουν υπάρχουν δύο μη ραδιενεργές πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες, να προτείνετε ένα μηχανισμό αντιγραφής αν αυτές βρίσκονται στο ίδιο και έναν αν αυτές βρίσκονται σε διαφορετικά μόρια DNA. Aν ο αριθμός των νουκλεοτιδίων του μορίου είναι ίδιος με τον αριθμό των φωσφοδιεστερικών δεσμών που εντοπίζονται σε αυτό, από τι οργανισμό μπορεί το μόριο αυτό να παρελήφθη; Η άποψη πως μεταλλαγές συμβαίνουν in vivo μόνο κατά την αντιγραφή σάς βρίσκει σύμφωνους; Αιτιολογήστε τις απαντήσεις σας.

Το θεματάκι καμώθηκε εντός πενταλέπτου για τις ανάγκες του κειμένου και δεν επιθυμεί, φυσικά, να διεκδικήσει δάφνες πρωτοτυπίας ή μεγαλειότητος. Επιθυμεί να προτείνει, ωστόσο, μιαν άλλη προσέγγιση εξέτασης περισσότερης Βιολογίας, με την παραδοχή ότι η πρόθεση του θεματοδότη δεν είναι να εντυπωσιάσει με τη στρυφνή διατύπωση μιας δαιδαλώδους σπαζοκεφαλιάς, αλλά να εξετάσει εγγράμματους εφήβους (με στοιχειώδη ευχέρεια κατανόησης κειμένου και ευ εκφράζεσθαι) επί της κατανοήσεως βασικών βιολογικών εννοιών.

Τα συμπεράσματα δικά σας.