Sibilla Aleramo
Ποδοπατούσε ρόδα
Στο παραλήρημά του ποδοπατούσε ρόδα
και το λευκόσαρκο κορμί που αγαπούσε.
Με κάθε μελανιά όλο και πιο πολύ γονάτιζα,
ω μάταιο κλάμα, ω δυστυχισμένο πλάσμα!
Με κάθε γροθιά που έριχνε, ρόδα ποδοπατούσε,
στην τρέλα του έφτυνε το κεφάλι που αγαπούσε.
Φρικτή η μάστιγά του, ακόμη πιο φρικτό το μαρτύριό μου
όμως, τώρα που έφυγα, να που πεθαίνω, πεθαίνω για τη μάστιγά του.
8 Δεκεμβρίου 1916
`
*
Rose calpestava
Rose calpestava nel suo delirio
e il corpo bianco che amava.
Ad ogni lividura più mi prostravo,
oh singhiozzo, invano, oh creatura!
Rose calpestava, s’abbatteva il pugno,
e folle lo sputo su la fronte che adorava.
Feroce il suo male più di tutto il mio martirio.
Ma, or che son fuggita, ch’io muoia, muoia del suo male.
8 dicembre 1916
`
*****************
Dino Campana
Σε μια στιγμή
Σε μια μόνο στιγμή
μαράθηκαν τα τριαντάφυλλα
τα πέταλα έπεσαν
Επειδή δεν μπορούσα να ξεχάσω τα τριαντάφυλλα
τ’ αναζητήσαμε μαζί
Και τα βρήκαμε
Ήταν τα τριαντάφυλλά της ήταν τα τριαντάφυλλά μου
Το ταξίδι αυτό το είπαμε έρωτα
Με το αίμα μας και τα δάκρυα μας φτιάχναμε τα ρόδα
που έλαμπαν στον πρωινό ήλιο για μια στιγμή
Τα μαραίναμε κάτω απ’ τον ήλιο ανάμεσα στ’ αγκάθια
σε τριαντάφυλλα που δεν ήταν τα τριαντάφυλλά μας
τα τριαντάφυλλα μου τα τριαντάφυλλα της
Υ. Γ. Κι έτσι τώρα τα έχουμε πια ξεχάσει.
(1917)
`
*
In un momento
In un momento
Sono sfiorite le rose
I petali caduti
Perché io non potevo dimenticare le rose
Le cercavamo insieme
Abbiamo trovato delle rose
Erano le sue rose erano le mie rose
Questo viaggio chiamavamo amore
Col nostro sangue e colle nostre lagrime facevamo le rose
Che brillavano un momento al sole del mattino
Le abbiamo sfiorite sotto il sole tra i rovi
Le rose che non erano le nostre rose
Le mie rose le sue rose
- S. E così dimenticammo le rose.
(1917)
`
***************************************************************************
«Το Ταξίδι που Είπαμε Έρωτα»
Δυο ποιήματα, δυο ιταλοί ποιητές, η Σιμπίλλα Αλεράμο και ο Ντίνο Καμπάνα, ένας έρωτας πάθους και βίας που στιγμάτισε τη ζωή τους και καταγράφηκε σε επιστολές και ποιήματα.
Ο Dino Campana (1885-1932), υπήρξε μία από τις πιο ιδιότυπες ποιητικές μορφές της Ιταλίας των αρχών του εικοστού αιώνα. Ο ποιητής, της μίας και μόνης ποιητικής συλλογής, των «Ορφικών Ασμάτων» (1914), ανήκε στο ρεύμα των poètes maudits, των «καταραμένων» των πρώτων δεκαετιών του αιώνα. Στην παιδική του ηλικία έδειξε τα πρώτα συμπτώματα σχιζοφρένειας και μανιοκατάθλιψης, που πολύ γρήγορα θα τον ωθούσαν σε μια διαρκή φυγή, περιπλανώμενο εντός και εκτός των συνόρων της πατρίδας του, και θα τον έφερναν έγκλειστο σε φυλακές και σε ψυχιατρεία.
Η Sibilla Aleramo (1876-1960), φιλολογικό ψευδώνυμο της Marta Felicina Faccio, της Rina, υπήρξε μία από τις πιο γνωστές και αμφιλεγόμενες λογοτέχνιδες κατά το πρώτο ήμισυ του εικοστού αιώνα. Η ζωή της σημαδεύτηκε από την απόπειρα αυτοκτονίας της μητέρας της και τον βιασμό της στα δεκαέξι της από έναν βίαιο και αυταρχικό άντρα, τον οποίο θα την εξαναγκάσουν να παντρευτεί.
Όταν η Αλεράμο γνώρισε τον Καμπάνα, ήταν ήδη διάσημη για το έργο, την ομορφιά και τις πολλές ερωτικές της σχέσεις. Στο αυτοβιογραφικό της μυθιστόρημα «Una donna» (Μια γυναίκα, 1906), η Αλεράμο ανατρέπει τον μύθο της μητρικής αυτοθυσίας και καταγγέλλει την καταπίεση των γυναικών, διεκδικώντας την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων. Το βιβλίο θα θεωρηθεί ως το πρώτο φεμινιστικό βιβλίο στην Ιταλία και θα αποτελέσει θέμα συζητήσεων εντός και εκτός συνόρων.
«Δεν μ’ ενδιαφέρει η κοινωνική σας δράση, μην αρχίσετε για τον σοσιαλισμό. Εσείς μ’ ενδιαφέρετε. Το πάθος και τίποτ’ άλλο, όλα τ’ άλλα μου είναι αδιάφορα», θα της γράψει στην πρώτη του επιστολή ο Καμπάνα. Και, έτσι, το καλοκαίρι του 1916 θα ξεκινήσει η παθιασμένη σχέση τους, με τα σκαμπανεβάσματά της, τους βίαιους τσακωμούς, τη ζήλια, τους χωρισμούς και τις συμφιλιώσεις: εκείνος ήταν 31 χρόνων, εκείνη 40. Την ίδια μέρα που ο Καμπάνα της έγραφε τυφλωμένος από ζήλεια για το ερωτικό της παρελθόν «Αγαπητή κυρία, ελπίζω να καταλάβατε ότι οι δυο μας τελειώσαμε», τρεις ώρες αργότερα της έγραφε μετανιωμένος «Έρωτά μου, μου λείπεις, σε παρακαλώ, γύρνα κοντά μου».
Η επιδείνωση της υγείας του Καμπάνα και ο εγκλεισμός του στο φρενοκομείο San Salvi θα δώσουν το οριστικό τέλος σ’ αυτή την παράφορη και οδυνηρή ερωτική σύμπλευση που διήρκησε δυο χρόνια.
Ο Ντίνο Καμπάνα πέθανε στα σαράντα επτά του χρόνια, στο ψυχιατρικό νοσοκομείο του Castel Pulci, όπου είχε εισαχθεί 15 χρόνια νωρίτερα, πιθανώς λόγω σηψαιμίας που προκλήθηκε από τραυματισμό κατά τη διάρκεια μιας απόπειρας διαφυγής. Η Σιμπίλλα Αλεράμο πέθανε φτωχή, αλλά κυρίαρχη του εαυτού της, σε μια κλινική της Ρώμης, σε ηλικία 84 ετών, μετά από μια μακρά ασθένεια, γράφοντας και ερωτοτροπώντας ως στο τέλος.