1.
Στον τέταρτό του εμπήκε ο πόλεμος τον Μάρτη
και μιας και η ειρήνευσις αποκλειόταν πλήρως,
μπαϊλντισμένος ο στρατιώτης έως άρτι
το πήρε απόφαση και απέθανεν ως ήρως.
2
Ο πόλεμος συνεχιζόταν όμως. Φτάνει
στον Κάιζερ το μαντάτο και πολύ ελυπήθη,
γιατί προτίμησε ο στρατιώτης νʼ αποθάνει
προόρως, και όχι ως τα κρατούντα ορίζουν ήθη.
3
Το καλοκαίρι διάβηκε ζεστό απʼ τους τάφους·
κοιμόταν ο στρατιώτης απʼ το χώμα κάτω.
Μια νύχτα εβάλθηκε να εγκύπτει επί του εδάφους
στρατιωτικό εξ ιατρών κομμισαριάτο.
4
Η ιατρική επιτροπή εσκορπίστη ανάρια
στο κοιμητήριο, εις τον αγρόν του κεραμέως·
και πιάσαν και με κάτι ευλογημένα φτυάρια
ξεθάφτηκε ο στρατιώτης τη όψει φρικαλέος.
5
Ο υπεύθυνος γιατρός το πτώμα θα κοιτάξει
μʼ εμβρίθεια επιστημονική – το πώς επλήγη.
Ο υπεύθυνος γιατρός θα το ʼβρει νά ʼναι εν τάξει
και λέει πως έχει πια απʼ τον κίνδυνο ξεφύγει.
6
Τον πήραν τον στρατιώτη ευθύς με ό,τι φορούσε.
Η νύχτα υπέροχα γλαυκή ήταν – ω, τί θάμα!
Το κράνος του όποιος δεν εφόραε, θα μπορούσε
τʼ αστέρια νά ʼδει της πατρίδας του εν τω άμα.
7
Ρακές τον πότιζαν και φλογισμένο σνάψι
στο σαπισμένο του κορμί παντού να ρεύσει
δυό νοσοκόμες· κι όσο για να τον ανάψει,
ξεντύθηκε μια σουρλουλού πάνʼ απʼ τη μέση.
8
Πλην επειδή ο στρατιώτης έζεχνε σαπίλα,
έναν παπά φωνάξαν που ʼξερε την τέχνη ·
τον θύμιασε, τον ράντισε με θεία φύλλα,
και θαύμα εγίνη κι έπαψε ο νεκρός να ζέχνει.
9
Και πλάκωσαν οι μούζικες με τις φαμφάρες
και παίζαν μαρς – τη μιά μαζί, την άλλη σόλο·
ο δε στρατιώτης μας (που νά ʼβρει τέτοιες χάρες!)
τα πόδια νιώθει νά ʼχει χωριστά απʼ τον κώλο.
10
Γιʼ αυτό και αδελφικά τον πιάσαν δυό κυράδες
απʼ τις μασχάλες, δίνοντάς του τη γαλήνη.
Αλλιώς φτερά μπορεί να βγάζαν του οι κουράδες
να πέταγαν – κι επʼ ουδενί έπρεπε να γίνει.
11
Το σάβανό του πήρανε· το ζωγραφίσαν:
μαύρο-άσπρο-κόκκινο το βάψανε· μπροστά του
μετά πεντέξι τεντωμένο τού το στήσαν·
τα χρώματα έκρυβαν τον όγκο απʼ τα σκατά του.
12
Μετά ένας κύριος εμφανίστηκε με φράκο·
περπάταγε έχοντας προτεταμένο στήθος.
Ως γερμανός ανήρ μιλούσε μπρος στο λάκκο
για το καθήκον, που ʼναι ουσία και όχι μύθος.
13
Ταρατατζούμ βαράγαν με βαριές γκραν-μπάφες,
την άραχλη κατέβηκαν τη λεωφόρο·
ο δε στρατιώτης, σάμπως νά ʼχε φάει μπάφες,
χιονονιφάδα ελικνιζόταν μες στον χώρο.
14
Γατόσκυλα φωνάζανε ξανά και πάλι·
στους κάμπους έρημες οι καλαμιές σφυρίζαν.
Δεν θά ʼταν μάλλον μισητοί και απαίσιοι Γάλοι –
θα τους πολέμαγαν, δεν θα τους σκυλοβρίζαν.
15
Από χωριά περνάγανε και χωριουδάκια·
γυναίκες βγαίναν να τους δούνε από τα σκούρα·
τα δέντρα εγέρναν, το φεγγάρι, τʼ αστεράκια
να δουν και να κραυγάζουν Ζήτω τους και Χούρα!
16
Μʼ ευχές (: Στο επανιδείν!) και τζερτζελέδες πρώτης
γυναίκες, σκύλοι και ιερείς, καθώς προσήκει,
γιορτάζαν. Μεταξύ τους και ο νεκρός στρατιώτης
σα μεθυσμένο να χοροπηδάει πιθήκι.
17
Από ʼνα σαν περάσαν άλλο χωριουδάκι,
κι αν βγήκαν όλοι, δεν τον έβλεπε ούτε βλήτο·
πολλοί ήσαν μαζεμένοι· το παλιό στυλάκι
υπήρχε μεν, μα δίχως Χούρα, δίχως Ζήτω.
18
Χορεύανε· φωνάζαν!… Μα η χαρά τους πόθεν;
Τα μάτια δεν τον βλέπαν· δεν τον πιάναν χέρια.
Να τόνε δεις μπορούσες μόνον ουρανόθεν.
Μα εκεί, στους ουρανούς, ζουν μοναχά τʼ αστέρια.
19
Μα και τʼ αστέρια εκεί δεν λάμπουνε για πάντα –
της χαραυγής κάθε πρωί τούς πέφτει ο κλήρος.
Των αθανάτων ο νεκρός δεν είχε αβάντα
στρατιώτης, και εκ νέου απέθανεν ως ήρως.
Θέλει ιδιαίτερη σχέση με την τέχνη , να
μεταφράζεις Brecht και να κρατάς ισόμετρο
και ρίμα!!!!!!!!!!!!!!
[…] Ρακές τον πότισαν και φλογισμένο σνάψι
στο σαπισμένο του κορμί παντού να ρεύσει
δυό νοσοκόμες κι όσο για να το ανάψει
ξεντύθηκε μια σουρλουλού παν’ απ’ τη μέση […]
ο κρύος Γερμανός με την παραίνεση του Κεντρωτή χορεύει Tango !!!!!!!!!!!!
Για πέμπτο Μάη πολεμάει
για ειρήνη κουβέντα καμιά
και ο φανταράκος τα βροντάει
πεθαίνει ηρωικά
Και ο Αυτοκράτωρ οργίζεται
και βγάζει διαταγή
ο θάνατος αναβάλλεται
η νίκη όσο αργεί
μα ο φαντάρος κείτεται
στον τάφο του δίχως ντροπή
και ξάφνου τον επισκέπτεται
μια επιτροπή
Με φτυάρι και με αγιασμό
ξεθάβουν το νεκρό
του λένε γύρνα στο μέτωπο
και βγάλε το σκασμό
Τον εξετάζει ένας γιατρός
τον βρίσκει λίαν καλώς
κοπάνα μονάχα την κάνει ο νεκρός
γιατί είναι πολύ δειλός
Τον σήκωσαν και φεύγουνε
στην νύχτα την μαγευτική
ενώ αρμοδίως τους φώτιζε
σελήνη ρομαντική
Το στόμα το σάπιο του βουτούν
σε μαύρο κρασί γλυκό
και δυο νοσοκόμες
του κρατούν μπροστά του
γυμνό θηλυκό
με τύμπανα και ταρατατζούμ
η μπάντα πάει εμπρός
για της πατρίδος το αλαλούμ
παρέλαση κάνει ο νεκρός
Μπροστά του πάει ένας κύριος
με φράκο παχουλός
πολύ του καθήκοντος κύριος
σαν κάθε πολίτη καλός
σκυλιά ποντίκια και ασβοί
δακρύζουν με πατριωτισμό
στο ύψος των περιστάσεων
στου έθνους τον παλμό
Στο άλλο χωριό τους δέχεται
ο κόσμος με ουρλιαχτά
χλωμό το φεγγάρι κατέρχεται
και το νεκρό χαιρετά
Με ζήτω και με τσουμπαπά
σημαίες και παπά
χορεύει ο νεκρός του σκοτωμού
σαν μεθυσμένη μαϊμού
Μες το μεγάλο τραλαλά
εχάθηκε ο νεκρός
τον βλέπουν μόνο από ψηλά
αστέρι και σταυραϊτός
ξημέρωσε ο ουρανός
τ’ άστρα έχουν χαθεί
στην μάχη πάλι πάει ο νεκρός
να ξανασκοτωθεί.
http://www.youtube.com/watch?v=a6XLsUswHGY
Όπως το τραγούδησε η Φαραντούρη, στο δίσκο της «Η Μαρία Φαραντούρη τραγουδάει Μπρεχτ» σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι, Οκτώβρης 1979.
Επειδή δυστυχώς δεν κατέχω γρί Γερμανικά
επικαλούμαι την βοήθεια του Νίκου Βουτυρόπουλου ή του Γιώργου Καρτάκη Για να καταλάβω πια είναι μετάφραση και πια ελεύθερη απόδοση !! Υποπτεύομαι πως πλησιέστερα στη μετάφραση είναι ο Γιώργος Κεντρωτής
https://www.youtube.com/watch?v=M1F2UdQdS84
Χαίρε δάσκαλε Κεντρωτή!
Είναι κι αυτή η μετάφραση μια ακόμη προσφορά! Ρίμα, ρύθμός, κόσμος ειρωνικός, στο πνεύμα μπρεχτικός!
Βουτυρόπουλε το έπιασα το υπονοούμενο ,αλλά
στην τελευταία μας συνάντηση-συζήτηση
αποδεχθήκαμε μηδέ του Λαλιώτη εξαιρουμένου
πως στην μετάφραση μετράει η προσπάθεια
και καλό είναι να γίνεται !!!!!!
Ας επιστρέψουμε λοιπόν στο απαρέμφατο και στην αττική σύνταξη, αλλά με προσήλωση στην χρονική αύξηση.
Σας ευχαριστώ όλους για την ευμένειά σας. Πληροφοριακώς αναφέρω ότι κατά τα Χριστούγεννα θα εκδοθεί από τον Gutenberg μια μεγάλη ανθολογία ποιημάτων του Μπρεχτ με τίτλο “Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα”.
Δεν θα είχα καμία απολύτως αντίρρηση
σε αυτή την επιστροφή προκειμένου
η νέο-ελληνική να αποβάλει την χυδαιότητα της !!